විද්‍යාත්මක විප්ලවය
විද්‍යාත්මක විප්ලවය දළ වශයෙන් 1500 සිට 1700 දක්වා කාල පරිච්ඡේදයක් වන අතර එය ස්වභාවික ලෝකය කෙරෙහි මිනිසුන්ගේ ආකල්පවල මූලික පරිවර්තනයන් දුටුවේය.
විද්‍යාවේ ප්‍රගතිය ලෝකය පිළිබඳ අපගේ අවබෝධය වැඩිදියුණු කරනු ඇත යන මූලධර්මය මත පදනම්ව විද්‍යාත්මක ක්‍රමවේදය විකාශනය වෙමින් හා විප්ලවීය වෙමින් පවතී. මෙම කාලපරිච්ඡේදය ජල ගැලීම් මොහොතක් සනිටුහන් කළ අතර අද අප දන්නා පරිදි නවීන විද්‍යාවේ පූර්වගාමියා බවට පත් වනු ඇත.
බලන්න: වින්ස්ටන් චර්චිල්
1727දී විද්‍යාත්මක ක්‍රමවේදයන් සහ අත්හදා බැලීම් දියුණු කිරීමේ ප්රධාන චරිතයක් වූ අයිසැක් නිව්ටන් අභාවප්‍රාප්ත විය. පෙර වසර 200 තුළ යුරෝපීය චින්තනය විද්‍යාවේ පමණක් නොව දේශපාලනය, දර්ශනය, ආගම සහ සන්නිවේදන කලාව තුළ ද පරිණාමය වී ඇත. බුද්ධි ප්‍රබෝධය ලෙසින් හැඳින්වෙන තර්ක යුගය වඩාත් පොදුවේ දේශපාලනයේ, විද්‍යාවේ, ආර්ථික විද්‍යාවේ සහ සමාජය තුළ අදහස් රාශියක් කෙරෙහි මිනිසුන්ගේ ආකල්ප සහ අදහස් වෙනස් කළ ව්‍යාපාරයකි.
මෙම දිගු ක්‍රියාවලිය පෝලන්ත තාරකා විද්‍යාඥයාගෙන් ආරම්භ විය. 1543 දී නිකොලස් කොපර්නිකස් විසින් පෙන්නුම් කළේ පෘථිවිය විශ්වයේ කේන්ද්‍රය නොවන බවයි, එය යුරෝපීය හෘද සාක්ෂිය තුළ කාවැදී තිබූ අදහසකි. ඒ වෙනුවට ඔහු පෙන්වා දුන්නේ පෘථිවිය සූර්යයා වටා භ්‍රමණය වන බවයි. මෙය විශ්මයජනක විශ්වීය සොයාගැනීමක් වුවද, ඇත්ත වශයෙන්ම එය වඩා විශාල දෙයක් නියෝජනය කළේය.
කොපර්නිකස්ගේ සොයාගැනීම විද්‍යාත්මක පමණක් නොව තවත් ප්‍රශ්නවලට තුඩු දුන්නේය.සමාජයේ පවතින වර්තමාන තත්වයේ වටිනාකම් වලට අභියෝග කිරීම මෙන්ම දිගු කලක් පැවති ආගමික විශ්වාසයන් සහ ඉගැන්වීම් වලට තරඟ කිරීම.
කොපර්නිකස් තාරකා විද්‍යා ක්ෂේත්‍රයේ ඇති කළ දියුණුව එකල හුදකලා නොවීය. සූර්ය කේන්ද්‍රීය න්‍යාය පැහැදිලි කරමින් ඔහුගේ ප්‍රකාශනය සිදු කළ වසරේම, කායව්‍යවච්ඡේද විද්‍යාඥ ඇන්ඩ්‍රියාස් වෙසාලියස් විසින් රුධිර සංසරණ ක්‍රියාවලිය පිළිබඳ පෙරළිකාර කෘතියක් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී.
මෙය විවිධ ක්ෂේත්‍රවල විද්‍යාත්මක ප්‍රගතියේ දීර්ඝ කාල පරිච්ඡේදයක ආරම්භය සනිටුහන් කරනු ඇත. ගණිතය, තාරකා විද්‍යාව, භෞතික විද්‍යාව සහ ජීව විද්‍යාව, විශ්වය සහ සමස්ත සමාජය පිළිබඳ පෙර සංකල්පවලට අභියෝග කරමින් සහ වෙනස් කරමින් අඛණ්ඩව ක්‍රියා කරන ලදී.
මේ අතරතුර, වෙනස්වන ආකල්ප ජීවිතයේ අනෙකුත් ක්ෂේත්‍රයන් කෙරෙහි බලපෑවේය. , ආගම. මාර්ටින් ලූතර් සහ පණුවන්ගේ ආහාර වේල ක්‍රිස්තියානි ඇදහිල්ලේ භූ කම්පන වෙනසක් ඇති කරමින්, බයිබලය සහ එහි අර්ථ නිරූපණය පිළිබඳ දිගුකාලීන අදහස් යථා තත්ත්වයට පත් කරමින්.
තවද, මෙම වඩ වඩාත් කැලඹිලි සහිත කාලයට එකතු කිරීම තාක්ෂණික විප්ලවයක් විය. උසස් අධ්‍යාපනය සහ සන්නිවේදනය සෑම තරාතිරමකම මිනිසුන්ට රිංගා ගැනීමට සහ විනිවිද යාමට හැකි වූ අතර, එය ඉදිරි විද්‍යාත්මක විප්ලවයට විශාල වශයෙන් ප්‍රතිලාභ ලබා දෙන සංවර්ධනයකි.
මුද්‍රණ යන්ත්‍රය සහ 1400 ගණන්වල මුල් භාගයේ එහි සොයාගැනීම් මගින් දැනුම ව්යාප්ත කිරීමට ඉඩ සැලසීය. මහජනතාව, ස්වභාෂාවෙන් වචනය පතුරුවා හැරීම සහ පත්‍රිකා මුද්‍රණය කිරීමට ඉඩ දීම,වාද විවාද, තර්ක සහ පෝස්ටර් වාද විවාද සහ සාකච්ඡා තීක්ෂ්ණ බුද්ධියක් ඇති කරයි.
මෙම විප්ලවීය කාලපරිච්ඡේදය බ්‍රිතාන්‍ය දූපත් වලින් බොහෝ දෙනෙක් ඇතුළුව මහාද්වීපය පුරා චරිත රාශියක් ඇතුළත් වනු ඇත. වඩාත්ම බලගතු චරිතයක් වූයේ ඉංග්‍රීසි රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයෙකු සහ දාර්ශනිකයෙකු වන ෆ්‍රැන්සිස් බේකන් ඔහුට "අනුභූතිවාදයේ පියා" යන විරුදාවලිය ලබා දෙමින් විද්‍යාත්මක ක්‍රමවේදයන් දියුණු කළ අයෙකි.
1561 දී උපත ලැබූ බේකන් එලිසබෙත්ගේ වැදගත් දේශපාලන චරිතයක් සහ ආධාරකරුවෙකු විය. I සහ James I. දැනුම සඳහා වූ ඔහුගේ නව රැඩිකල් ප්‍රවේශයේ කොටසක් ලෙස ඔහු නිරීක්ෂණ සහ තර්කනය මත පදනම් වූ විද්‍යාත්මක ක්‍රමයක් යෝජනා කළේය. මේ අනුව, දැඩි අත්හදා බැලීම් මගින් උපකල්පන ඔප්පු කිරීමට හෝ ප්‍රතික්ෂේප කිරීමට සිදු විය. විශ්වය පිළිබඳ මානව අවබෝධය වැඩි කිරීම සඳහා පැරණි පිළිගත් දැනුම අභියෝගයට ලක් කිරීමට සහ පරීක්ෂා කිරීමට සිදු විය.
බේකෝනියානු ක්‍රමවේදය ප්‍රකාශ කළේ තොරතුරු හුවමාරු කිරීමට අවශ්‍ය බවත්, රාජ්‍යයට සෙල්ලම් කිරීමට අවශ්‍ය බවත්ය. වැදගත් කාර්යභාරයක් වන අතර එම අත්හදා බැලීම දැනුම ව්යාප්ත කිරීම සඳහා ප්රධාන විය. බේකන් විසින්ම පැහැදිලි කළ පරිදි, බටහිර ප්‍රගතිය ප්රධාන සොයාගැනීම් තුනක් මත පදනම් විය: මුද්‍රණය, වෙඩි බෙහෙත් සහ චුම්බකය.
තෝමස් හොබ්ස් බේකන්ව හඳුනන අයෙකු වූ අතර එහි ප්‍රවේශය තුළ පුදුම සහගත ලෙස අලුත් වූ මතයක් දැරීය. ස්වභාවධර්මයේ වැරදි සහ භෞතික ලෝකයේ දුෂ්කරතා මඟහරවා ගැනීම සඳහා විද්‍යාවේ දියුණුව භාවිතා කිරීමට ඔහු යෝජනා කළේය.
බලන්න: 1891 මාර්තු මහා හිම කුණාටුවරාජ මාලිගයට සමීප පුද්ගලයන් සිටිIවන එලිසබෙත් සහ Iවන ජේම්ස්ගේ අධිකරණ වෛද්‍යවරයා වූ විලියම් ගිල්බට් ඇතුළු විද්‍යාත්මක සොයාගැනීම් වල විශාල ප්‍රගතියක් ඇති කරනු ඇත. ඔහුගේ කල්පිතය චුම්බක මූලධර්මය මත වූ අතර, පෘථිවිය භෞමික චුම්භකත්වය නිසා අක්ෂයක් මත භ්‍රමණය වන බව යෝජනා කරන ලදී. එම විෂය සම්බන්ධයෙන් ගැලීලියෝගේ ප්‍රකාශනය. එංගලන්තය සහ විශේෂයෙන්ම රාජකීය සභාව විවිධ ක්ෂේත්‍රවල ප්‍රගතියක් අත්කර ගනිමින් මෙම කාල පරිච්ඡේදය තුළ දක්ෂතා සමෘද්ධිමත් විය.
ඩර්බි හි උපත ලද තාරකා විද්‍යාඥ ජෝන් ෆ්ලැම්ස්ටීඩ්, වඩාත්ම බලගතු අයෙකු බවට පත් වනු ඇත. රට සහ 1675 දී ඔහු "රජුගේ තාරකා විද්‍යා නිරීක්ෂකයා" ලෙස පත් කරන ලදී. මෙම වරෙන්තුව සමඟ රාජකීය ග්‍රීන්විච් නිරීක්ෂණාගාරයේ අත්තිවාරම සඳහා අවශ්‍ය පූර්ව කොන්දේසි පැමිණියේය, එය ෆ්ලෑම්ස්ටීඩ්ගේ ප්‍රවීණත්වය සහ බලපෑම විය. ඔහුගේ මරණයෙන් පසු ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද "Historia Coelestis Britannica" කෘතියට තාරකා පිළිබඳ වඩාත් නිවැරදි නාමාවලි කිහිපයක් ඇතුළත් වන අතර එය නිරීක්ෂණාගාරයට මුල් කාලීන දායකත්වයෙන් ඉතා වැදගත් එකක් විය.
ජීව විද්‍යා ක්ෂේත්‍රයේ එය විලියම් විය. වෛද්‍ය විද්‍යාවේ අනාගතයට විශේෂයෙන් වැදගත් බලපෑමක් කිරීමට නියමිතව සිටි ජේම්ස් I සහ චාල්ස් I යන දෙදෙනාගේම අධිකරණ වෛද්‍යවරයා හාවි. 1628 දී ඔහු සිය සොයාගැනීම් ප්‍රකාශයට පත් කළේ ශරීරයේ රුධිර සංසරණය වන ආකාරය නිරූපණය කරන බොහෝ විච්ඡේදනය කිරීමෙන් පසුවය. විලියම් හාවිගේ සොයාගැනීම මගින් හෘදය වස්තුව හරහා රුධිරය ගමන් කරන ආකාරය පැහැදිලි කළේයශරීරය, පෙරළිකාර සොයා ගැනීමකි.
කෙසේ වෙතත්, මෙම සොයාගැනීම් සිදු වූයේ සමාජයේ විශාල නොසන්සුන්තාවක් සහ විප්ලවයක්, වඩාත් පුළුල් ලෙස සිවිල් ව්‍යාකූලත්වය සහ චාල්ස් I ගේ මරණ දණ්ඩනය සමඟ බව සැලකිල්ලට ගැනීම වැදගත්ය.
එංගලන්තයේ, 1642 දී ඇවිළී 1649 දක්වා පැවති සිවිල් යුද්ධය දේශපාලනයේ සහ සමාජයේ විශාල වෙනසක් ඇති කළේය. එසේ වුවද, යමෙකු අපේක්ෂා කළ පරිදි මෙය විද්‍යාත්මක ප්‍රගතියට බාධාවක් නොවීය, ඇත්ත වශයෙන්ම ගැටුමේ දෙපාර්ශවයම විද්‍යාවේ සහ තාක්‍ෂණයේ විභවයන් සහ එය ආර්ථික, සමාජීය සහ දේශපාලනික වශයෙන් ඇති කළ හැකි ධනාත්මක බලපෑම වැළඳ ගත්හ.
1660 වන විට, "නව ස්වභාවික දර්ශනය", විද්‍යාවන් සහ ඒවා ක්‍රියා කරන ආකාරය පිළිබඳ උනන්දුව, සියලු සමාජ ස්ථරවල විලාසිතාවක් බවට පත් වී ඇත. පිටුවහල් කරන ලද චාල්ස් II ගේ සිට ඉහළට එන මධ්‍යම පාන්තිකයින් සහ සාමාන්‍ය ජනතාව දක්වා පවා තොරතුරු බෙදාහදා ගැනීම, අත්හදා බැලීම් සහ තාක්‍ෂණය සහ විද්‍යාව කෙරෙහි උනන්දුවක් දැක්වීමේ නව අදහසක් මල් පිපෙන්නට විය.
මෙම අවස්ථාවේදී රාජකීය සංගමය පිහිටුවීමත් සමඟ විද්‍යාවන් ආයතනගත විය. එහි ආරම්භයේ සිටම, විද්‍යාව හා තාක්‍ෂණයේ ප්‍රගමනයට දායක වන සියලුම ක්ෂේත්‍රවල පර්යේෂණ හා නව්‍යකරණයන් කිරීමට සංගමය උත්සාහ කළේය. කැපී පෙනෙන සාමාජිකයන් අතර ශ්‍රීමත් ක්‍රිස්ටෝපර් රෙන්, ශ්‍රීමත් විලියම් පෙටි සහ රොබට් බොයිල් ඇතුළත් වූයේ කිහිප දෙනෙකු පමණි.
සමහරවිට හොඳම ප්‍රසිද්ධ චරිතයක් වූයේ රාජකීය සංගමයේ සභාපතිවරයා විය හැකිය. 1703 දී, අයිසැක්නිව්ටන්. විද්‍යාත්මක දියුණුවේ තීරනාත්මක චරිතයක් ලෙස අද සිහිපත් කරන ඔහු සම්භාව්‍ය යාන්ත්‍ර විද්‍යාව සඳහා පදනම සපයන "ස්වාභාවික දර්ශනයේ ගණිතමය මූලධර්ම" ප්‍රකාශයට පත් කළේය. "ප්‍රින්සිපියා" හි, නිව්ටන් විසින් විද්‍යාව පිළිබඳ වර්තමාන අවබෝධය විප්ලවීය වෙනසක් ඇති කළ චලිතය සහ ගුරුත්වාකර්ෂණ නියමයන් ස්ථාපිත කරනු ඇත.
පසුගිය සියවස්වල ඇති වූ විශිෂ්ට විද්‍යාත්මක ප්‍රගතිය මගින් දහඅටවන සියවස නිර්වචනය කරන ලද අතර එය පසුකාලීනව ඇතිවීමට කොඳු නාරටියක් සපයයි. මෙම නව යුගයේ ආධිපත්‍යය දැරීමට නියමිත කාර්මීකරණය. විද්‍යාව බ්‍රිතාන්‍යයේ රාජ්‍ය, ආයතන සහ සංස්කෘතිය තුළ බොහෝ සේ තැන්පත් වී තිබූ අතර ඉදිරි වසරවලදී බ්‍රිතාන්‍ය ප්‍රමුඛත්වයට පත්වීමට උපකාරී වනු ඇත.
Jessica Brain යනු ඉතිහාසය පිළිබඳ විශේෂීකරණය වූ නිදහස් ලේඛිකාවකි. කෙන්ට් හි පදනම් වූ සහ ඓතිහාසික සියල්ලට ආදරය කරන්නෙකු.
