වික්ටෝරියානු යුගය එඩ්වඩ් සාහිත්‍යයට බලපෑ ආකාරය
එඩ්වඩ් යුගයේ ආරම්භය (1901-1914) බ්‍රිතාන්‍ය ඉතිහාසයේ එතෙක් පැවති දීර්ඝතම පාලනයේ අවසානය සනිටුහන් කළේය: වික්ටෝරියා රැජිනගේ පාලන සමය. නව රාජාණ්ඩුවක් සහ නව ශතවර්ෂයක් පැමිණීමත් සමඟ, එඩ්වඩ් ලේඛකයින් ප්‍රධාන චරිත නිර්මාණය කර ඇත්‍‍ථ්‍යාලෝකයෙන් බලන අතර, පෙර යුගයේ සදාචාරවාදය සහ තාක්ෂණික දියුණුව ගැන විවේචනාත්මකව සිතයි.
E.M. Forster, Joseph Conrad, සහ එච්.ජී. වෙල්ස් වික්ටෝරියානු යුගයේ (1837-1901) සමාජ හෘදසාක්ෂිය මත ගොඩනඟන ලදී, චාල්ස් ඩිකන්ස් සහ චාලට් බ්‍රොන්ටේ වැනි ලේඛකයින්. ඔවුන්ගේ වීර කාව්‍ය Bildungsromans 'Oliver Twist' සහ 'Jane Eyre' සමාජ පන්ති, ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය සහ පවුල් ධූරාවලිය අතර විෂමතාවය විමර්ශනය කරන ලදී. පසුකාලීන ලේඛකයන් විවිධ පන්ති සහ විදේශීය සංස්කෘතීන් කෙරෙහි වික්ටෝරියානු අදහස් තුළ ආවේනික වෙනස්කම් කිරීම උපහාසාත්මකව මෙම තේමාවන් පුළුල් කළහ. එඩ්වඩ් යුගයේ ලේඛකයන් විශාල චිත්‍රය කෙරෙහි අවධානය යොමු කළහ: කඩාකප්පල්කාරී අදහස් රූපක වශයෙන්, සංකේතාත්මකව සහ ස්වභාවධර්මයේ විමුක්තිදායක බලවේගයට ප්‍රතිවිරුද්ධව ඉදිරිපත් කරන ලදී.
මුලින් තැබූ පක්ෂග්‍රාහීත්වය ගවේෂණය කිරීමත් සමඟ, එඩ්වර්ඩ් යුගයේ ලේඛකයින් තාක්ෂණික දියුණුව වටා ඇති බිය සහ සමාජ කනස්සල්ල ද පරීක්ෂා කළහ. වික්ටෝරියානු යුගයේදී බ්‍රිතාන්‍යයේ සැතපුම් 18,000 කට අධික දුම්රිය මාර්ග (1900 වන විට) සහ නව සන්නිවේදන තාක්‍ෂණ නිර්මාණය කිරීම, අමතක නොවනම දෙය නම් ඇලෙක්සැන්ඩර් බෙල් (1876) විසින් දුරකථනය සොයා ගැනීමයි. මහා පරිමාණ ආනයන, අපනයන සහ සංචාර ලෙසපහසු විය, පරිභෝජනවාදය සහ තාක්‍ෂණයේ හදිසි ඉදිරි පිම්ම සමාජය නරක අතට හැරෙනු ඇතැයි යන බිය මතු විය.
දාර්ශනික ජෝන් ස්ටුවර්ට් මිල් මෙම වැඩි වූ නිෂ්පාදනය, කාර්මිකකරණය සහ සාහිත්‍ය ලෝකයේ ප්‍රගතිය පිළිබඳව සිය කනස්සල්ල පළ කළේය. ශිෂ්ටාචාරය' (1836), එහිදී ඔහු මානව දියුණුව පිළිබඳ ඔහුගේ අදහස් ප්‍රකාශ කළේය. ඔහු මෙසේ ලිවීය: 'පොත් ස්වල්පයක් තිබූ විට සහ කියවන්නට පුරුදු වී සිටි අය හැර හොඳම කතුවරුන් හැර, ස්වල්ප දෙනෙක් කියවන විට, පොත් ලිව්වේ ඒවා ප්‍රවේශමෙන් කියවිය යුතුය යන හොඳ පදනමක් ඇති අපේක්ෂාවෙනි. ඔවුන් එය ලැබීමට සුදුසු නම්, නිතර කියවනු ඇත.' මිල් තවදුරටත් මෙසේ ලියයි. වෙහෙස මහන්සි වී උගත් අය සඳහා, ගොරහැඩි සහ නොගැලපෙන ලේඛකයා සඳහා නොවේ. නමුත් දැන් නඩුව ආපසු හැරී ඇත.'
පිටු දුසිමකින් පිරුණු අනාගතයක් ගැන මිල්ගේ බිය තිබියදීත්, එඩ්වඩ් යුගයේ ප්‍රශංසනීය සාහිත්‍ය ප්‍රබන්ධ ප්‍රමාණයක් නිපදවා ඇති අතර එය අභ්‍යන්තර ක්‍රියාකාරිත්වය ගැඹුරින් විමර්ශනය කළේය. සමාජය තවමත් වික්ටෝරියානු සාරධර්ම මගින් ක්රියාත්මක වේ. එඩ්වඩ් යුගයේ ලේඛකයින් සිටියේ වික්ටෝරියානු යුගයේ රොමෑන්ටිකවාදය (19 වැනි සියවසේ මැද භාගයේ ප්‍රමුඛ වූ) සහ 20 වැනි සියවසේ මුල් නූතනවාදී ව්‍යාපාරය අතර අවකාශයක ය.
Joseph Conrad විසින් රචිත 'Heart of Darkness' (1899) වැනි නවකතා සහ 'A E.M. Forster විසින් රචිත Room with a view' (1908) පැහැදිලිවම පුද්ගලයා කෙරෙහි අවධාරණය කිරීම සහ ස්වභාවධර්මයේ බලය මගින් බලපා ඇත.රොමෑන්ටික කෘතිවල ඉදිරිපත් කර ඇත (ස්වභාවධර්මය පිළිබඳ වර්ඩ්ස්වර්ත්ගේ කවි සමහර විට වඩාත්ම අදාළ උදාහරණය විය හැකිය). විශේෂයෙන්ම ‘A Room with a view’ ලියා ඇත්තේ අතීත සාම්ප්‍රදායික වටිනාකම් ප්‍රතික්ෂේප කරමින් නව යුගයක් සඳහා නව සාරධර්ම නිර්මාණය කිරීමේ නිදහස වෙනුවෙන් වෙහෙස වූ නූතනවාදී ව්‍යාපාරය පසුකාලීනව බවට පත්වන්නේ කුමක්ද යන්න පිළිබඳ ඉඟි සමඟිනි. එස්රා පවුන්ඩ්ගේ 'එය අලුත් කරන්න' යන උපමාව බොහෝ විට මෙම ව්‍යාපාරය පිටුපස ඇති අතිමහත් හැඟීම ලෙස නිදසුන් වේ.
මෙම නවකතා නිර්මාණය කර ඇත්තේ දැනටමත් වික්ටෝරියානු ගතානුගතිකවාදයෙන් සහ සදාචාරවාදයෙන් ඈත් වන සමාජයක විවේචනාත්මක අන්වීක්ෂය යටතේ කියවීමටය. ඇත්ත වශයෙන්ම, සමාජයේ අභ්‍යන්තර ක්‍රියාකාරිත්වය පිළිබඳ මෙම නව ප්‍රබුද්ධ දැක්ම කාන්තා ඡන්ද ව්‍යාපාරය සමඟ හමු විය. වෙන කවරදාකටත් වඩා වැඩි ආඛ්‍යාන කාන්තාවන් ඔවුන්ගේම කතාවේ සහය චරිතයකට වඩා ප්‍රධාන චරිතය ලෙස තැබීමට පටන් ගත්තේය.
බලන්න: ටෙව්ක්ස්බරි සටන 
Forster's 'A' හි වඩා කාන්තා විමුක්තිය සඳහා වූ මෙම ආශාව කොතැනකවත් පැහැදිලි නැත. දසුනක් සහිත කාමරය'. තාක්‍ෂණයෙන් ඈත් වී ස්වභාවධර්මයේ මාතෘත්වය කරා ගමන් කරමින්, ෆෝස්ටර්ගේ ප්‍රධාන චරිතය වන ලුසී, ආර්නෝ නදියේ පරිවර්තනීය ගුණාංගවල බලපෑම මත ඉතාලියේ නිදහස සොයා ගනී. වික්ටෝරියානු සමාජ අපේක්ෂාවන්ගෙන් මිදුණු ලුසී, ඇයට වඩා පහත් සමාජ ස්ථාවරයක මිනිසෙක් වන ජෝර්ජ් එමර්සන් වෙත ඇද වැටේ.
බලන්න: Bodiam Castle, Robertsbridge, East Sussex‘A Room With a view’ සමාජ තත්ත්‍වයේ සීමාවන් පසුකරද්දී, ‘Heart of Darkness’ භෞමික සීමාවන් ඉක්මවා යයි. කොන්රාඩ්ගේ ප්‍රධාන චරිතය වන මාර්ලෝ රුවල් බෝට්ටු කපිතාන්වරයෙකු ලෙස කොංගෝව හරහා ගමන් කරයිඔහුගේ ගමන් බිමන් ස්වදේශිකයන්ගේ ම්ලේච්ඡත්වය නිසා ඔහු කම්පනයට පත් වේ. ඔහුගේ අධිරාජ්‍ය ඉංග්‍රීසි හමුදාව සමඟ ඔවුන්ගේ භූමියට ඇතුළු වීමෙන්, ඔහු ඔවුන්ගේ භූමිය අසාධාරණ ලෙස යටත් විජිතයක් බවට පත් කර ඔවුන්ගේම භූමියේ ආගන්තුකයන් බවට පත් කර ඇති බව නොදැන ඔවුන්ව අසංවර ජීවීන් ('කළු හැඩැති' 'රූප') සම්බන්ධ කරමින් ඔහු අදහස් දක්වයි.
එච්. G. Wells
H.G. වෙල්ස්ගේ 'The War in the Air' (1907) තර්කයේ ජෝන් ස්ටුවර්ට් මිල්ගේ පැත්තේ දැඩි ලෙස පවතී, වෙල්ගේ ආඛ්‍යානය අවසානයේ ගුවන් යුද්ධයේ දියුණුව සහ මහා විනාශකාරී ආයුධවලින් ඉරා දැමූ පශ්චාත්-අපෝකැලිප්ටික් ලෝකයක් නිරූපණය කරයි. නවකතාවේ ආරම්භයේ දී තාක්ෂණික දියුණුව පිළිබඳ එළවළු වෙළෙන්දාගේ නිහඬ සැකය නිවැරදි බව ඔප්පු වී ඇති අතර, වෙල්ස් මහා පරිමාණ නිෂ්පාදනය, යන්ත්‍රෝපකරණ සහ වැඩිවන කාර්මීකරණය පිළිබඳ පුලුල් සමාජ භීතියට ගුරුත්වාකර්ෂණය ලබා දෙයි.
එඩ්වර්ඩ් යුගයේ ප්‍රකාශයට පත් වූ සමහර නවකතා වික්ටෝරියානු යුගයේ චින්තනය තුළ අන්තර්ගත වී ඇති විජාතික භීතිකාවට අනුබල දුන් භීතිය, අධ්‍යාත්මික නිදහස සොයා ගැනීම අරමුණු කරගත් පොත් විශාල ප්‍රමාණයක්, එය සමාජයේ නීතිරීතිවලින් මිදීමෙන් සහ ප්‍රජා වටිනාකම් ප්‍රතික්ෂේප කිරීමේදී ආවේනික වූ ලැජ්ජාවෙන් හා ලැජ්ජාවෙන් මිදීමෙන් ප්‍රකාශ විය. වික්ටෝරියානු සහ එඩ්වඩ් යුගයේ සාහිත්‍යය අතර සංක්‍රාන්තිය සිත්ගන්නාසුළු එකක් වන අතර එඩ්වඩ් යුගය ක්රියාත්මක වන්නේ වික්ටෝරියානු යුගයේ ආඛ්‍යානවලින් පිළිගැනීමේ විරාමයක් ලෙස එකල සමාජ ගැටලු ගවේෂණය කිරීමට ය.ජාතිවාදය, ලිංගිකත්වය සහ අධ්‍යාත්මිකත්වය වැනි විශාල මාතෘකා නොසලකා හැරීම.
Lexi Burgess යනු ලැන්කැස්ටර් විශ්ව විද්‍යාලයේ දෙවන වසරට යන සාහිත්‍ය සහ නිර්මාණාත්මක ලේඛන ශිෂ්‍යාවකි.
