ပြီးခဲ့သောနှစ်တွင်၊ Lord Byron ၏သမီးတော်စာအုပ်တစ်အုပ်ကို £95,000 ဖြင့် လေလံတင်ရောင်းချခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ယခင်က မကြားဖူးသော စကားပြေအတွဲ သို့မဟုတ် အမည်မသိကဗျာတစ်ပုဒ်ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ထင်မိသည့်အတွက် ခွင့်လွှတ်ခံရမည်ဖြစ်သည်။ ယင်းအစား၊ ရောင်းချခဲ့သည့်အရာကို ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးကွန်ပျူတာ အယ်လဂိုရီသမ်အဖြစ် လူတိုင်းအသိအမှတ်ပြုပါသည်။

ထို့ထက် ပို၍ထူးခြားသည်မှာ၊ ၎င်းသည် ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးသော ကွန်ပျူတာ အယ်လဂိုရီသမ်ဟု ယူဆရသည့် ညီမျှခြင်းပါဝင်သည့် အလုပ်ကိုယ်ထည်၏ ပထမဆုံးထုတ်ဝေမှုဖြစ်သည်။ သြော် ဟုတ်ပါတယ်၊ Augusta Ada Byron ကလွဲလို့ တခြားဘယ်သူမှ ရေးထားတာ မဟုတ်သလို Ada Lovelace လို့ ပိုသိကြတဲ့

ကမ္ဘာ့ပထမဆုံး ကွန်ပြူတာ ပရိုဂရမ်မာဟာ ကဗျာဆန်သူတွေထဲက တစ်ယောက်ရဲ့ သမီးဖြစ်တယ်ဆိုတာ ယုံရခက်ပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်လူမျိုးများ၏ (အရှက်ကွဲခြင်း!) ဖြစ်သော်လည်း သူမသည် လုံးဝဖြစ်ခဲ့သည်။ Ada Lovelace သည် အလွန်အရေးကြီးသော 'ဂဏန်းများ၏ Enchantress' အဖြစ်အသိအမှတ်ပြုခံရပြီး လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း 200 ကျော်က ပထမဆုံး inchoate ကွန်ပြူတာပရိုဂရမ်ကို တီထွင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။

Augusta Ada King၊ Countess Lovelace

Ada ကို ဒီဇင်ဘာ 10 ရက် 1815 တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး Lord Byron နှင့် သူ၏ ဇနီး Annabella Milbanke တို့၏ တစ်ဦးတည်းသော တရားဝင် ကလေးဖြစ်သည်။ Ada ၏မိခင်နှင့်ဖခင်သည်သူမမွေးဖွားပြီးနောက်ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်တွင်လမ်းခွဲခဲ့ပြီးသူမကိုနောက်တဖန်မတွေ့ရတော့ပါ။ ရှစ်နှစ်သားအရွယ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ Ada သည် ယခုအချိန်တွင် စိတ်ထိခိုက်စရာ ကလေးဘဝအဖြစ် ဖော်ပြခံရမည့်အရာကို ခံစားခဲ့ရသည်။ သူ့အဖေရဲ့ အပြောင်းအလဲမြန်ပြီး ခန့်မှန်းလို့မရတဲ့ စိတ်ဓာတ်နဲ့ ကြီးပြင်းလာမှာကို သူ့အမေက ကြောက်တယ်။ဒါကို တိုက်ဖျက်ဖို့အတွက် Ada ဟာ အဲဒီခေတ်က အမျိုးသမီးတွေအတွက် အထူးအဆန်းမဟုတ်ပေမယ့် သိပ္ပံ၊ သင်္ချာနဲ့ ယုတ္တိဗေဒတို့ကို သင်ယူခဲ့ရပါတယ်။ သို့သော်လည်း သူမ၏အလုပ်သည် စံနှုန်းမပြည့်မီပါက ပြင်းထန်စွာ အပြစ်ပေးခံရသည်။ တစ်ကြိမ်လျှင် နာရီပေါင်းများစွာ ငြိမ်သက်စွာ အိပ်ခိုင်းခံရခြင်း၊ ညံ့ဖျင်းသောအလုပ်အတွက် တောင်းပန်စာများရေးခြင်း သို့မဟုတ် ပြီးပြည့်စုံမှုမပြီးမချင်း အလုပ်များကို ပြန်လုပ်ပါ။ ရယ်စရာကောင်းတာက၊ သူမမှာ သင်္ချာနဲ့ သိပ္ပံပညာကို တတ်ကျွမ်းထားပြီးသားဖြစ်ပြီး သူ့အမေရဲ့ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုမပါပဲ သူ့ဘာသာသူ ဒီကြားခံတွေကို လိုက်ရှာနေပါလိမ့်မယ်။

Ada ဟာ အဲဒီအချိန်က စက်မှုတော်လှန်ရေးနဲ့ သိပ္ပံနဲ့ အင်ဂျင်နီယာဆိုင်ရာ ဆန်းသစ်တီထွင်မှုတွေကို ဝါသနာပါခဲ့ပါတယ်။ . သူမသည် ကလေးဘဝတွင် ဝက်သက်ကြောင့် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း လေဖြတ်သွားခဲ့ပြီး ရလဒ်အနေဖြင့် အချိန်များစွာကြာအောင် လေ့လာခဲ့သည်။ ဒါပေမယ့် Ada ကိုယ်တိုင်က ‘ငါ့ကို ကဗျာမပေးနိုင်ရင် အနည်းဆုံးတော့ ကဗျာသိပ္ပံကို ပေးပါ’ လို့ Ada က သိထားတာကြောင့် သူမရဲ့ ဖန်တီးမှုအပိုင်းကို ထိန်းထားချင်တဲ့ သူ့အမေရဲ့ ဆန္ဒကို Ada က မှန်းဆထားပါတယ်။ Ada သည် 1838 ခုနှစ်တွင် Earl of Lovelace အဖြစ်ခန့်အပ်ခံရသော William King နှင့်လက်ထပ်ခဲ့ပြီး ထိုအချိန်တွင်သူမသည် Lady Ada King, the Countess of Lovelace ဖြစ်လာခဲ့သော်လည်း Ada Lovelace ဟုရိုးရိုးရိုးရှင်းစွာလူသိများခဲ့သည်။ Ada နှင့် King သည် သားသမီး ၃ ဦး ထွန်းကားခဲ့ပြီး မှတ်တမ်းအားလုံးအရ သူတို့၏အိမ်ထောင်ရေးသည် အတော်လေးကို ပျော်ရွှင်စရာကောင်းပြီး King သည် ဇနီးဖြစ်သူ၏ ကိန်းဂဏန်းများအတွက် စိတ်အားထက်သန်မှုကို အားပေးနေပါသည်။

သူမ၏ငယ်ရွယ်စဉ်တွင် Ada အား Scot မှ Mary Somerville နှင့် မိတ်ဆက်ပေးခဲ့သည်။ အဖြစ်လူသိများခဲ့သည်။'၁၉ ရာစု သိပ္ပံပညာ၏ဘုရင်မ' သည် တကယ်တော့ တော်ဝင်နက္ခတ္တဗေဒအသင်းတွင် လက်ခံခြင်းခံရသည့် ပထမဆုံးသော အမျိုးသမီးဖြစ်သည်။ Mary သည် Ada ၏ သင်္ချာနှင့် နည်းပညာဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ပိုမိုအားပေးခဲ့သည်။ တကယ်တော့ Mary Somerville ကနေတစ်ဆင့် Ada ဟာ တွက်ချက်မှုအင်ဂျင်အသစ်အတွက် Charles Babbage ရဲ့ စိတ်ကူးကို ပထမဆုံးကြားခဲ့ရတာပါ။ ဤအကြံအစည်ကြောင့် Ada သည် သူမ၏ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်ဘဝကို သတ်မှတ်ရန် လာမည့်သူနှင့် ဒေါသတကြီး တုံ့ပြန်ပြောဆိုလာခဲ့သည်။ တကယ်တော့၊ Ada မှာ 'Enchantress of Numbers' ကို ပထမဆုံး အပ်နှင်းခဲ့တဲ့ Babbage ဟာ သူကိုယ်တိုင်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

အသက် 17 နှစ်မှာ ဂုဏ်သိက္ခာရှိတဲ့ Augusta Ada Byron

Ada သည် သူမ အသက် 17 နှစ်တွင် Babbage နှင့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ၎င်းတို့နှစ်ဦးသည် ခိုင်မာသောသူငယ်ချင်းများဖြစ်လာခဲ့သည်။ Babbage သည် ရှုပ်ထွေးသော တွက်ချက်မှုများကို ကိုင်တွယ်ရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားသည့် 'Analytical Engine' တွင် အလုပ်လုပ်နေပါသည်။ Babbage က သူ့စက်ရဲ့ တွက်ချက်နိုင်စွမ်းကို မြင်ပေမယ့် Ada က အများကြီး ပိုမြင်တယ်။ Analytical Engine ကို ကောင်းစွာနားလည်သောကြောင့် Ada သည် ပြင်သစ်ဘာသာဖြင့် ရေးသားထားသော အင်ဂျင်ကို အင်္ဂလိပ်လို ဘာသာပြန်ရန် တောင်းဆိုသောအခါတွင် သူမသည် ပိုမိုပါဝင်လာခဲ့သည်။ သူမသည် ဆောင်းပါးကို ဘာသာပြန်ရုံသာမက ၎င်း၏အရှည်ကို သုံးဆတိုးကာ ထိုးထွင်းသိမြင်နိုင်သော မှတ်စုများ၊ တွက်ချက်မှုများနှင့် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုများ၏ စာမျက်နှာများနှင့် စာမျက်နှာများကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်။ သူမ၏မှတ်စုများကို 1843 ခုနှစ်တွင် ဆောင်းပါး၏ဘာသာပြန်ဖြင့် ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး သူမရေးသားခဲ့သည့်အရာသည် မူရင်းအတိုင်းဖြစ်သည်၊ ယခု မျက်မှောက်ခေတ်ကွန်ပြူတာပရိုဂရမ်ရေးဆွဲခြင်းဆိုင်ရာ ပထမဆုံးသော ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် မှတ်ချက်တစ်ခုအဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည်။မယုံနိုင်လောက်အောင် အထင်ကြီးစရာကောင်းသော်လည်း၊ Ada သည် 1848 ခုနှစ်အထိ ဆောင်းပါးအတွက် အမှန်တကယ် အကြွေးမပေးခဲ့ပါ။

Ada သည် 1836

Ada သည် သင်္ချာမှတ်စုများရေးသားသူမျှသာမဟုတ်ပေ။ အခွင့်အလမ်းရှိသောဂိမ်းများတွင် အလေးသာမှုများကို ကျော်လွှားနိုင်ရန် သူမ၏သင်္ချာစွမ်းရည်ကို အမှန်တကယ်အသုံးပြုရန် ကြိုးစားခဲ့သော်လည်း ကံမကောင်းစွာဖြင့် တားမြစ်ထားသော လောင်းကစားအကြွေးများဖြင့် အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။ သူမသည် ယနေ့ခေတ်တွင် ဂန္တဝင်နည်းပညာ 'geek' ဟုယူဆရမည့်အရာနှင့် ဝေးကွာနေသည့်အပြင် လောင်းကစားပြဿနာတစ်ခုလည်း ကြုံတွေ့နေရသော်လည်း နောက်ပိုင်းဘဝတွင် သူမအား လျော့ပါးစေရန်အတွက် မူးယစ်ဆေးဝါးကို ပိုမိုသုံးစွဲလာနိုင်သော်လည်း၊ နာမကျန်းဖြစ်ခြင်း။ ကံမကောင်းစွာနဲ့ပဲ Ada ဟာ သားအိမ်ကင်ဆာကြောင့် နှေးကွေးပြီး နာကျင်စွာ သေဆုံးခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးမှာတော့ သူမဟာ အသက် 36 နှစ်အရွယ် 1852 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ 27 ရက်နေ့မှာ အနိစ္စရောက်ခဲ့ပြီး ရောဂါအတွက် ဘိန်းနဲ့ သွေးဖောက်ခြင်းကို သက်သေပြခဲ့ပါတယ်။ သူမကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံ၊ Hucknall ရှိ စိန့်မေရီ မက်ဂဒလိန်းဘုရားကျောင်းဝင်းတွင် သူမ၏ဖခင်ဘေးတွင် သင်္ဂြိုဟ်ခဲ့ပါသည်။

Ada ၏ လွှမ်းမိုးမှုသည် နောက်ပိုင်းကာလတွင် ဆက်လက်တည်ရှိနေပြီး ယနေ့ခေတ် နည်းပညာလောကတွင် အလွန်ခံစားနေကြရဆဲဖြစ်သည်။ Ada Lovelace သည် ပြီးပြည့်စုံသော သင်္ချာပညာရှင်နှင့် ပရိုဂရမ်မာတစ်ဦးဖြစ်ပြီး 1800 ခုနှစ်အစောပိုင်းမှ အလယ်ပိုင်းတွင် ရေးသားခဲ့သော သူမ၏မှတ်စုများကို Enigma codebreaker Alan Turing က သူပထမဆုံးကွန်ပြူတာကို စိတ်ကူးပုံဖော်နေချိန်တွင် အမှန်တကယ်အသုံးပြုခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ ကာကွယ်ရေးဌာနက ၁၉၈၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် Ada ပြီးနောက် ကွန်ပျူတာဆော့ဖ်ဝဲဘာသာစကားကို ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။ ရှင်းပါတယ်သူမ၏ အမွေအနှစ်သည် ယနေ့တိုင် တည်ရှိနေပါသည်။ ထို့အပြင် Ada သည် ယနေ့ခေတ် နည်းပညာတွင် အထင်ကရ အမျိုးသမီးတစ်ဦး ဖြစ်လာရခြင်း အကြောင်းရင်းမှာ ပို၍ပင် ရှင်းရှင်းလင်းလင်းပင် ဖြစ်သည်၊ ၎င်း၏ သင်္ချာပညာရပ်တွင် သူမ၏ အရည်အချင်းသည် အမှန်တကယ် စိတ်အားထက်သန်နေပြီး ဤမျှသာ ရှိနေသေးသည်။

အလွတ်စာရေးဆရာ Terry MacEwen မှ ရေးသားသည်။