Ada Lovelace
Mwaka jana, kitabu cha binti ya Lord Byron kiliuzwa kwa mnada kwa kitita cha pauni 95,000. Ungesamehewa kwa kufikiria kuwa ilikuwa kiasi cha nathari ambacho hakijasikika hapo awali, au labda shairi lisilojulikana. Badala yake, kile kilichouzwa kinatambuliwa ulimwenguni kote kama algoriti ya kwanza ya kompyuta duniani!
Hasa zaidi, lilikuwa toleo la kwanza la kundi la kazi ambalo lilikuwa na mlinganyo ambao unachukuliwa kuwa algoriti ya kwanza kabisa ya kompyuta duniani. Ndiyo, na iliandikwa na si mwingine isipokuwa Augusta Ada Byron, au kama anavyojulikana zaidi, Ada Lovelace. (na mpotovu!) ya Waingereza, na bado alikuwa kabisa. Ada Lovelace anatambulika kama 'Enchantress of Numbers' wa kipekee, na ndiye mwanamke aliyetengeneza programu ya kwanza ya kompyuta inchoate zaidi ya miaka 200 iliyopita.
Augusta Ada King, Countess Lovelace
Ada alizaliwa tarehe 10 Desemba 1815, mtoto wa pekee wa halali wa Lord Byron na mkewe (ingawa kwa muda mfupi) Annabella Milbanke. Mama na baba ya Ada walitengana wiki chache tu baada ya kuzaliwa, na hakumwona tena; alikufa akiwa na umri wa miaka minane tu. Ada alipatwa na kile ambacho pengine kingefafanuliwa sasa kuwa utoto wenye kiwewe. Mama yake aliogopa kukua kwake na tabia ya baba yake isiyokuwa na mpangilio na isiyotabirika.Ili kupambana na Ada hii alilazimika kujifunza sayansi, hisabati na mantiki ambayo haikuwa ya kawaida kwa wanawake wakati huo, ingawa haikuwa ya kawaida. Hata hivyo, pia aliadhibiwa vikali ikiwa kazi yake haikuwa ya kiwango; kulazimishwa kusema uwongo kabisa kwa masaa mengi, kuandika barua za kuomba msamaha kwa kazi duni au kurudia kazi hadi apate ukamilifu. Cha kushangaza ni kwamba tayari alikuwa na ujuzi wa hisabati na sayansi na pengine angefuata njia hizi peke yake, bila kujali kuingiliwa na mama yake.
Ada alikuwa na shauku ya mapinduzi ya viwanda na uvumbuzi wa kisayansi na uhandisi wa wakati huo . Pia alikuwa amepooza kwa sehemu kutokana na surua akiwa mtoto na matokeo yake alitumia muda mwingi kusoma. Inawezekana kwamba Ada alijua hamu ya mama yake kuzuia upande wa ubunifu wake usiote, kama Ada mwenyewe anajulikana kuwa alisema, 'Ikiwa huwezi kunipa ushairi angalau nipe sayansi ya ushairi'. Ada aliolewa akiwa na umri wa miaka 19, na William King ambaye alifanywa kuwa Earl wa Lovelace mnamo 1838, wakati huo akawa Lady Ada King, Countess wa Lovelace, lakini alijulikana kama Ada Lovelace. Ada na King walikuwa na watoto 3 pamoja, na kwa maelezo yote ndoa yao ilikuwa ya furaha kiasi, na King hata alihimiza shauku ya mke wake ya kupata namba.
Wakati wa ujana wake Ada alitambulishwa kwa Mskoti, Mary Somerville, ambaye ilijulikana kama'Malkia wa Sayansi ya Karne ya 19' na kwa kweli alikuwa mwanamke wa kwanza kukubaliwa katika Jumuiya ya Kifalme ya Astronomia. Mary alihimiza zaidi maendeleo ya Ada ya hisabati na kiteknolojia. Ilikuwa ni kupitia Mary Somerville ambapo Ada alisikia kwa mara ya kwanza kuhusu wazo la Charles Babbage la injini mpya ya kukokotoa. Alivutiwa na wazo hili, Ada alianza mawasiliano ya hasira naye ambayo yangekuja kufafanua maisha yake ya kikazi. Kwa hakika, alikuwa Babbage mwenyewe ndiye aliyempa Ada kwanza moniker 'Enchantress of Numbers'.
Mheshimiwa Augusta Ada Byron akiwa na umri wa miaka 17
Angalia pia: Kwa nini Waingereza wanaendesha gari upande wa kushoto?Ada alikutana na Babbage alipokuwa na umri wa miaka 17 na wawili hao wakawa marafiki wa dhati. Babbage alikuwa akifanya kazi ya ‘Analytical Engine’, kitu ambacho alikuwa akibuni kushughulikia hesabu tata. Babbage aliona uwezo wa kukokotoa wa mashine yake lakini Ada aliona mengi zaidi. Ada alihusika zaidi alipoombwa kutafsiri makala iliyoandikwa kwa Kifaransa kwenye injini hadi Kiingereza kwa sababu alielewa Injini ya Uchambuzi vizuri. Hakutafsiri makala tu bali aliiongeza mara tatu urefu wake, akiongeza kurasa na kurasa za madokezo, mahesabu na ubunifu. Vidokezo vyake vilichapishwa mnamo 1843 na tafsiri ya nakala hiyo na ikawa kwamba kile alichoandika kilikuwa cha asili sana, sasa kinatangazwa kama maoni ya kwanza ya kina juu ya kile ambacho kinaweza kuwa programu ya kisasa ya kompyuta.Ingawa ilikuwa ya kuvutia sana, Ada hakupewa sifa kwa ajili ya makala hiyo hadi 1848.
Angalia pia: Mwaka wa Folklore - FebruariAda mwaka wa 1836
Ada hakuwa tu mwandishi wa maelezo ya hisabati hata hivyo. , alijaribu kutumia uwezo wake wa hisabati kushinda uwezekano katika michezo ya kubahatisha, lakini kwa bahati mbaya aliishia na madeni makubwa ya kucheza kamari. Pia alikuwa mbali na kile ambacho kingechukuliwa kuwa 'geek' wa kiteknolojia leo, pamoja na kuwa na tatizo la kucheza kamari pia alikuwa mtumiaji mkubwa wa kasumba, ingawa katika maisha ya baadaye pengine aligeukia zaidi dawa hiyo ili kumpunguza. ugonjwa. Kwa bahati mbaya Ada alikufa kifo cha polepole na cha uchungu kutokana na saratani ya uterasi, ambayo hatimaye alikufa akiwa na umri wa miaka 36 tu mnamo Novemba 27, 1852, kasumba na kutokwa na damu bila kudhibitisha ugonjwa huo. Alizikwa karibu na babake katika uwanja wa Kanisa la Mtakatifu Mary Magdalene, huko Hucknall, Uingereza.
Ushawishi wa Ada umeendelea baada ya kifo chake, na bado unasikika sana katika ulimwengu wa teknolojia leo. Ada Lovelace alikuwa mtaalamu wa hisabati na mpanga programu aliyebobea hivi kwamba madokezo yake, yote yaliyoandikwa mapema hadi katikati ya miaka ya 1800, yalitumiwa na mvunja msimbo wa Enigma Alan Turing alipokuwa akifikiria kompyuta ya kwanza. Zaidi ya hayo, Idara ya Ulinzi ya Marekani iliita lugha ya programu ya kompyuta baada ya Ada katika miaka ya 1980. Ni wazikwamba urithi wake unaishi hata leo. Zaidi ya hayo ni wazi zaidi kwa nini Ada amekuwa mwanamke mashuhuri katika teknolojia katika siku hizi, talanta yake ya hisabati ilikuwa ya kutia moyo kweli, na inabaki kuwa hivyo.
Na Terry MacEwen, Mwandishi Huria.