Op 30 november 1874 werd Winston Churchill geboren. Als een van de beroemdste politici aller tijden, twee keer premier en een inspirerend leider in oorlogstijd, leidde hij Groot-Brittannië naar de overwinning in de Tweede Wereldoorlog. Churchill is tot op de dag van vandaag een van de populairste en belangrijkste figuren uit de politieke geschiedenis.

Winston Leonard Spencer-Churchill werd geboren in het voorouderlijk huis van zijn familie, Blenheim Palace, als directe afstammeling van de hertogen van Marlborough. Zijn familie bezette de hoogste regionen van de maatschappij en hij werd geboren in de aristocratische regerende elite van Groot-Brittannië.

Een politieke functie zat hem in het bloed: zijn grootvader, John Spencer-Churchill was parlementslid geweest onder Benjamin Disraeli, terwijl zijn vader Lord Randolph Churchill parlementslid was voor Woodstock. Van moederskant was hij van Amerikaanse afkomst. Jennie Jerome was een mooie dame uit een rijke familie die Randolph in augustus 1873 was opgevallen; drie dagen later waren ze verloofd. Alszeggen ze, de rest is geschiedenis.

De jonge Winston Churchill leidde al vroeg een somber leven. Hij was ongelukkig in zijn jeugd en slaagde er niet in de juiste cijfers te halen op Harrow. Zijn interesse in het leger bleek zijn redding. Zijn vader besloot dat het een goed idee voor hem zou zijn om het leger in te gaan als beroep en na de derde poging slaagde hij voor de nodige examens en ging hij naar wat nu Sandhurst Academy is. Terwijl hij op de militaire academie zat, werd hijIn 1895 overleed zijn vader helaas en een jonge Winston sloot zich aan bij de Royal Cavalry.

Tijdens zijn verlof ging hij de journalistiek in en deed hij verslag van de Cubaanse Onafhankelijkheidsoorlog tegen Spanje. Het jaar daarop was hij weer terug bij het regiment en reisde hij naar India, waar hij zowel als soldaat als journalist werkte. Hij bleef daar ongeveer 19 maanden gestationeerd en nam in die tijd deel aan expedities naar Hyderabad en de North West Frontier.

Als lid van het Britse leger en als correspondent voor kranten in Groot-Brittannië reisde hij naar India, Soedan en Zuid-Afrika. Hij documenteerde de gebeurtenissen via krantenartikelen en maakte later van sommige verslagen succesvolle boeken.

Gedurende deze tijd bleek hij ook uitgesproken te zijn over de zaken waarvan hij getuige was en de afhandeling van gebeurtenissen. Hij was het bijvoorbeeld niet eens met Kitcheners behandeling van gewonde gevangen soldaten tijdens de oorlog tussen Engeland en Soedan. Tijdens de Tweede Boerenoorlog diende hij, nadat hij als krijgsgevangene was ontsnapt en op weg was naar Pretoria, als luitenant in het South African Light Horse regiment en was hijuitgesproken in zijn kritiek op de Britse haat tegen de Boeren.

Na zijn terugkeer in Groot-Brittannië stortte Churchill zich op het politieke leven en in 1900 werd hij Conservatief parlementslid voor het kiesdistrict Oldham. Slechts vier jaar later zou hij zijn trouw aan de Liberale Partij veranderen en in een brief over zichzelf zeggen dat hij "gestaag naar links was afgedreven".

Churchill in 1900

Hij had zich in toenemende mate verbonden met de liberalen in het parlement en sloot zich aan bij verschillende van hun belangen. In 1903 had hij de liberale stem tegen het gebruik van Chinese arbeiders in Zuid-Afrika gesteund en was hij voorstander van een wetsvoorstel dat de rechten van vakbonden herstelde. Hij was ook een uitgesproken criticus van het conservatieve beleid van economisch protectionisme. Zijn neiging tot de liberalenToen Balfour aftrad en de liberale leider Henry Campbell-Bannerman won, wisselde Churchill van kant en won de zetel van Manchester North West.

In deze vroege functie diende hij als staatssecretaris voor het Koloniale Bureau. In deze rol was hij grotendeels betrokken bij de besluitvorming in Zuid-Afrika, waar hij er vooral voor zorgde dat er gelijkheid kwam tussen beide partijen, de Boeren en de Britten. Hij bleef een sterk standpunt innemen over kwesties met betrekking tot Chinese arbeid in Zuid-Afrika en de afslachting van Europeanen tegen deinboorlingen.

Winston Churchill en verloofde Clementine Hozier kort voor hun huwelijk in 1908

Later zou hij onder een nieuwe liberale leider dienen. Onder Asquith bekleedde hij verschillende functies, waaronder voorzitter van de Board of Trade, minister van Binnenlandse Zaken en First Lord of the Admiralty. In deze functies speelde hij een belangrijke rol bij de hervorming van gevangenissen, trad hij op als bemiddelaar bij arbeidsconflicten, stimuleerde hij het moreel van marinemensen en pleitte hij voor hogere lonen voor de marine. Hij klom gestaag op in de gelederenvan de liberale partij.

In 1914 veranderde alles met het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Churchill diende als Eerste Heer van de Admiraliteit, wat helaas gepaard ging met slechte beslissingen toen hij toezicht hield op de rampzalige Gallipoli-campagne. Als direct gevolg van de mislukking en geconfronteerd met zware kritiek thuis, nam hij ontslag en reisde naar het Westelijk Front om te vechten.

Winston Churchill aan het hoofd van het 6e Bataljon, de Royal Scots Fusiliers, 1916

In 1917 keerde hij terug in de politiek en onder David Lloyd George werd hij minister van Munitie en later staatssecretaris van Lucht- en Koloniënzaken. Hij speelde een belangrijke rol in de Tienjarige Regel, die het mogelijk maakte dat de Schatkist het buitenlands en economisch beleid domineerde. Op het Ministerie van Oorlog bleef hij direct betrokken bij de geallieerde interventie in de Russische Burgeroorlog, consequentpleiten voor buitenlandse interventie.

In de jaren tussen de twee wereldoorlogen veranderde Churchill opnieuw van loyaliteit, dit keer door zich weer aan te sluiten bij de Conservatieve partij onder Stanley Baldwin en vanaf 1924 te dienen als minister van Financiën. Het was in deze periode dat hij een van zijn slechtste politieke beslissingen nam (een mening die hij bij nader inzien zelf ook was toegedaan); de terugkeer van Groot-Brittannië naar de Gouden Standaard. De gevolgen waren talrijk,waaronder werkloosheid, deflatie en de Algemene Staking van 1926.

Het jaar 1929 markeerde zijn langste onderbreking van de politiek toen de Tories een verkiezingsnederlaag leden en hij vervolgens zijn zetel verloor. De volgende elf jaar vulde hij zijn tijd met schrijven en toespraken houden.

Winston Churchill en Neville Chamberlain

In 1939, bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, trad Neville Chamberlain af en werd Churchill premier van een coalitieregering van alle partijen in oorlogstijd. Hoewel hij niet populair was bij zijn eigen partij, maakten zijn vastberadenheid en gedrevenheid indruk op het grote publiek.

De energie van Churchill logenstraft zijn leeftijd; hij was in feite al vijfenzestig toen hij premier werd. Tijdens de oorlog kreeg hij te maken met een paar gezondheidsproblemen, maar dit weerhield hem nooit van zijn vastberadenheid. Zijn geestelijke gezondheid is sindsdien ook in twijfel getrokken; velen schrijven klinische depressie of bipolair toe aan zijn intense stemmingen tijdens zijn ambtstermijn, waardoor hij een nors persoon was om mee om te gaan.

Niettemin was Churchills kracht zijn retoriek, die een cruciaal onderdeel werd in de strijd tegen Hitler's Duitsland, essentieel voor het moreel, de eenheid en het inboezemen van een sterk gevoel van leiderschap. Op 13 mei 1940, toen de Duitsers hun offensief begonnen, hield hij zijn eerste toespraak met de beroemde uitspraak: "Ik heb niets te bieden dan bloed, zwoegen, tranen en zweet". Dit bleek een opzwepend enDe leden reageerden met gejuich en applaus.

De evacuatie uit Duinkerken

Churchill zou nog twee suggestieve toespraken houden tijdens de Slag om Frankrijk; in juni, toen de Duitsers grondgebied overrompelden en de evacuatie uit Duinkerken afdwongen, bevatte zijn strijdkreet de iconische zin "we zullen vechten op de stranden". Groot-Brittannië was dus bereid om sterk te staan tegenover de Duitse agressie.

In zijn "finest hour" toespraak vertelde hij het parlement dat hij verwachtte dat de Battle of Britain zeer binnenkort zou plaatsvinden, waardoor de wapenstilstand zou worden afgewezen en de Britten zich achter de verzetsbeweging zouden verenigen, waardoor de eenheid en vastberadenheid in het hele Britse Rijk zou worden versterkt.

Hoewel Churchill vaak is gerespecteerd als een groot leider in oorlogstijd, die voortdurend het moreel opkrikte en sterke relaties onderhield met de Verenigde Staten, was de smet op zijn reputatie de vernietiging van Dresden in februari 1945. Het resultaat was een enorm aantal burgerslachtoffers, waaronder een groot aantal vluchtelingen. Dresden was een symbolische plaats, de vernietiging ervan en de manier waarop het gebeurde zijn herinnerd alseen van Churchills meest controversiële beslissingen.

Uiteindelijk gaf Duitsland zich op 7 mei 1945 over. De volgende dag werd de Dag van de Overwinning in Europa gevierd en zond Churchill een radio-uitzending naar het land. In Whitehall sprak hij de uitdijende menigte toe met de woorden: "Dit is jullie overwinning". De mensen antwoordden: "Nee, het is die van jullie", zo was de relatie tussen het publiek en hun oorlogsleider.

Churchill zwaait naar de menigte in Whitehall, Londen

In de maanden na de overwinning kwam er een einde aan de nationale oorlogscoalitie. In de jaren daarna zou Churchill uiteindelijk oppositieleider worden, een positie waarin hij veel invloed bleef uitoefenen op buitenlandse zaken, zoals in 1946, toen hij zijn "Iron Curtain" toespraak hield.

In 1951 was hij teruggekeerd als premier, erop gebrand om prioriteit te geven aan de rol van Groot-Brittannië als internationale macht en zichzelf te betrekken bij het project voor een verenigd Europa. Verder weg werd hij gedwongen om een veranderende dynamiek onder ogen te zien met Britse koloniën die op zoek waren naar zelfbeschikking en zelfbestuur, bijvoorbeeld Kenia en de daaropvolgende Mau Mau-opstand. Het werd steeds duidelijker dat Churchill de leiding had in een wereld waarin hij niet langer de touwtjes in handen had.tijd waarin de wereld om hem heen veranderde.

De staatsbegrafenis van Sir Winston Churchill

Op 24 januari 1965 werd zijn kwakkelende gezondheid hem teveel en overleed hij. Zes vorsten, 15 staatshoofden en zo'n 6.000 mensen woonden zijn staatsbegrafenis bij, de eerste sinds die van de hertog van Wellington in 1852, in de St Paul's Cathedral op 30 januari 1965. Hij was een man met grote militaire macht die zijn mannetje stond in tijden van crisis en onzekerheid.Hij was en is nog steeds een controversieel figuur, maar niemand kan de enorme impact betwisten die Churchill had, niet alleen op Groot-Brittannië, maar op de hele wereld.

Volg deze link voor meer informatie over Churchill War Rooms Tours.

Jessica Brain is een freelance schrijfster gespecialiseerd in geschiedenis. Ze woont in Kent en is een liefhebber van alles wat met geschiedenis te maken heeft.