De stadsomroeper
"Oyez, oyez, oyez!"
Dit is de roep of schreeuw van de stadsomroeper, nu meestal alleen te horen bij ceremonies, feesten en lokale evenementen. Het zou echter een veel gehoorde kreet zijn geweest in de straten van middeleeuws Engeland.
Oyez' (uitgesproken als 'oh yay') komt uit het Frans Ouïr (De stadsomroeper begon zijn roep met deze woorden, vergezeld van het luiden van een grote handbel om de aandacht te trekken. Het was de taak van de omroeper of klokkenluider om de stedelingen op de hoogte te brengen van het laatste nieuws, proclamaties, verordeningen en andere belangrijke informatie, omdat in die tijd de meeste mensen analfabeet waren en niet konden lezen.
De kreet eindigt dan met de woorden: '... God save the King' of 'God save the Queen'.
Zie ook: Kussen vrijdag
Nadat hij zijn boodschap had voorgelezen, bevestigde de stadsomroeper deze aan de deurpost van de plaatselijke herberg. Zo 'postte hij een aankondiging', de reden waarom kranten vaak 'De Post' worden genoemd.
Zie ook: Eik van koningin ElizabethHet nieuws verkondigen was echter niet hun enige taak: hun oorspronkelijke taak was namelijk om na zonsondergang door de straten te patrouilleren, als ordehandhavers op te treden, onverlaten te arresteren en voor straf naar de schandpaal te brengen en hun misdaden aan te geven om te laten zien waarom ze daar waren. Het was ook zijn taak om ervoor te zorgen dat de vuren na de avondklok voor de nacht werden gedoofd.
Het was ook de rol van de omroeper bij openbare ophangingen om voor te lezen waarom de persoon werd opgehangen en hem of haar daarna te helpen onthoofden.
De belangrijkste vereisten voor deze functie waren kunnen lezen, een luide stem en een uitstraling van autoriteit. Bellmen werden betaald voor elke afkondiging die ze deden: in de 18e eeuw lag het tarief tussen 2d en 4d per schreeuw.
Stadsomroepers werden beschermd door de wet. Alles wat ze deden werd gedaan in naam van de monarch, dus een stadsomroeper kwaad doen was een daad van verraad. Dit was een noodzakelijke bescherming omdat de stadsomroepers vaak onwelkom nieuws moesten aankondigen, zoals belastingverhogingen!
De stadsomroeper of klokkenluider gaat minstens terug tot de middeleeuwen: twee klokkenluiders komen voor in het Tapijt van Bayeaux, dat de invasie van Engeland door Willem van Normandië en de Slag bij Hastings in 1066 uitbeeldt.
De stadsomroepers van tegenwoordig zijn indrukwekkend gekleed in een rode en gouden jas, rijbroek, laarzen en een driekantige hoed, een traditie die teruggaat tot de 18e eeuw. Je vindt ze op plaatselijke feesten, evenementen en bij wedstrijden voor stadsomroepers.
Chester is de enige plaats in Groot-Brittannië waar u de stadsomroeper regelmatig kunt horen. U vindt de omroeper elke dinsdag tot en met zaterdag tussen juni en augustus om 12.00 uur bij het High Cross (11.00 uur op wedstrijddagen). Al sinds de middeleeuwen worden er proclamaties gelezen bij het High Cross in Chester.
Wist je dat wanneer een groep stadsomroepers bij elkaar komt, bijvoorbeeld voor een wedstrijd, dit bekend staat als 'een balg van omroepers'?