Op 3 januari 1946 werd een van de meest beruchte mannen in Groot-Brittannië te ruste gelegd. William Joyce, bij het Britse publiek beter bekend als "Lord Haw-Haw", verraadde zijn land door anti-Britse propaganda uit te zenden namens nazi-Duitsland. Terwijl Joyce tijdens de oorlog in Duitsland van relatieve veiligheid genoot, bevond hij zich na afloop van de oorlog al snel aan het einde van een beulskoord. WatWaarom werd Joyce, een man van Engels-Ierse afkomst, een overloper en collaboreerde hij gewillig met de nazi's?

Om het verhaal van William Joyce volledig te kunnen begrijpen, moet zijn vroege leven worden onthuld. Joyce werd op 26 april 1906 in New York City geboren uit Britse ouders. Zijn vader, Michael Francis Joyce, was een genaturaliseerd Amerikaans staatsburger van Ierse afkomst en zijn moeder, Gertrude Emily Brooke, kwam uit een Anglo-Iers gezin. Joyce's tijd in de Verenigde Staten was echter van korte duur. Zijn familie verhuisde naar Galway,In 1921, tijdens de Ierse Onafhankelijkheidsoorlog, werd hij door het Britse leger gerekruteerd als koerier en op weg van school naar huis bijna vermoord door de IRA. Uit angst voor Joyce's veiligheid liet de legerofficier die hem had gerekruteerd, kapitein Patrick William Keating, hem het land uit sturen naar Worcestershire.

William Joyce

Joyce vervolgde zijn opleiding in Engeland en schreef zich uiteindelijk in aan het Birkbeck College. Tijdens zijn studie raakte Joyce in de ban van het fascisme. Na een bijeenkomst voor de conservatieve partijkandidaat Jack Lazarus werd Joyce aangevallen door communisten en kreeg hij een scheermes-snede over de rechterkant van zijn gezicht. De aanval liet een blijvend litteken achter van zijn oorlel tot zijn mondhoek. Deze gebeurtenis cementeerdeJoyce's haat tegen het communisme en zijn toewijding aan de fascistische beweging.

Na zijn verwonding klom William Joyce op in de rangen van fascistische organisaties in Groot-Brittannië. Hij sloot zich in 1932 aan bij de British Union of Fascists van Oswald Mosley en onderscheidde zich als een briljant spreker. Uiteindelijk werd Joyce echter ontslagen door Mosley na de verkiezingen voor de London County Council in 1937. Woedend splitste hij zich af van de BUF om zijn eigen politieke partij op te richten, de Nationaal SocialistischeDe NSL, die sterker antisemitisch was dan de BUF, streefde ernaar het Duitse nazisme te integreren in de Britse samenleving en zo een nieuwe vorm van Brits fascisme te creëren. In 1939 verzetten de andere leiders van de NSL zich echter tegen de inspanningen van Joyce, die ervoor koos de organisatie te modelleren naar het Duitse nazisme. Verbitterd wendde Joyce zich tot het alcoholisme en richtte de National Socialist League op, wat een noodlottig besluit bleek te zijn.beslissing.

Onmiddellijk na de ontbinding van de NSL reisde William Joyce eind augustus 1939 met zijn tweede vrouw, Margaret, naar Duitsland. De voorbereidingen voor zijn vertrek waren echter al een jaar eerder getroffen. Joyce verkreeg in 1938 een Brits paspoort door valselijk te beweren dat hij Brits onderdaan was, terwijl hij eigenlijk Amerikaans staatsburger was. Joyce reisde vervolgens naar Berlijn, waar hij, na een korte uitzendingNa een auditie werd hij gerekruteerd door het Propagandaministerie van het Reich van Joseph Goebbels en kreeg hij zijn eigen radioshow, "Germany Calling". Goebbels had buitenlandse fascisten nodig om nazi-propaganda te verspreiden in de geallieerde landen, vooral Groot-Brittannië en Amerika, en Joyce was de ideale kandidaat.

Luisteren naar de radio

Na zijn aankomst in Duitsland ging Joyce meteen aan de slag. Zijn eerste uitzendingen waren gericht op het aanwakkeren van wantrouwen bij het Britse publiek ten opzichte van hun regering. Joyce probeerde het Britse volk ervan te overtuigen dat de Britse arbeidersklasse werd onderdrukt door een snode alliantie tussen de middenklasse en Joodse zakenlieden uit de bovenklasse, die de regering in handen hadden.Daarnaast gebruikte Joyce een segment genaamd "Schmidt en Smith" om zijn propaganda door te geven. Een Duitse collega van Joyce zou de rol van Schmidt op zich nemen, terwijl Joyce Smith, een Engelsman, zou portretteren. De twee zouden dan discussiëren over Groot-Brittannië, waarbij Joyce zijn eerdere patroon van het vernederen en aanvallen van de Britse regering, mensen en manier van leven voortzette. Tijdens een uitzending,riep Joyce uit:

"Het hele systeem van de Engelse zogenaamde democratie is bedrog. Het is een ingewikkeld systeem van schijnvertoning, waarbij jullie de illusie kunnen hebben dat jullie je eigen regering kiezen, maar dat er in werkelijkheid alleen maar voor zorgt dat dezelfde bevoorrechte klasse, dezelfde rijke mensen, Engeland onder andere namen zullen regeren... Jullie natie wordt gecontroleerd... door grote bedrijven... krantenbazen, opportunistischestaatslieden... mannen als Churchill... Camrose en Rothermere."

Dankzij Joyce's bijtende retoriek, vond het Britse publiek "Germany Calling" om kwaliteit entertainment. Joyce's dramatische, vurige oratorium was veel leuker dan de sombere, droge programmering van de BBC, en zijn show werd een hit. Hij kreeg de bijnaam van "Lord Haw-Haw" in 1939 door de Britse pers als gevolg van "het spottende karakter van zijn toespraak." Tegen 1940 werd geschat dat "DuitslandCalling" had zes miljoen vaste luisteraars en 18 miljoen gelegenheidsluisteraars in het Verenigd Koninkrijk. Joseph Goebbels was enorm blij met de uitzendingen van Joyce. Hij schreef in zijn dagboek: "Ik vertel de Führer over het succes van Lord Haw-Haw, dat werkelijk verbazingwekkend is."

Als erkenning voor zijn succes kreeg Joyce een loonsverhoging en werd hij gepromoveerd tot hoofdcommentator van de English Language Service. Terwijl Lord Haw-Haw's uitzendingen gericht waren op het ondermijnen van het Britse vertrouwen in hun regering tijdens het eerste jaar van de oorlog, veranderden de dingen toen nazi-Duitsland Denemarken, Noorwegen en Frankrijk binnenviel in april en mei 1940. Joyce's propaganda werd nog gewelddadiger. Hetbenadrukte de militaire macht van Duitsland, dreigde Groot-Brittannië met een invasie en riep het land op zich over te geven. Uiteindelijk zagen de Britse burgers de uitzendingen van Joyce niet als amusement, maar als een legitieme bedreiging voor Groot-Brittannië en de Geallieerden.

Ondanks de inspanningen van Lord Haw-Haw had zijn opruiende propaganda slechts een minimale invloed op het Britse moreel tijdens de Tweede Wereldoorlog. Luisteraars werden moe van Joyce's voortdurende minachting voor en sarcasme over Groot-Brittannië en namen zijn propaganda minder serieus. Joyce bleef de hele oorlog vanuit Duitsland uitzenden en verhuisde van Berlijn naar andere steden en dorpen om geallieerde bombardementen te vermijden.Uiteindelijk vestigde hij zich in Hamburg, waar hij bleef tot mei 1945. Joyce werd op 28 mei gevangen genomen door Britse troepen, naar Engeland getransporteerd en berecht. Joyce werd veroordeeld voor hoogverraad en ter dood veroordeeld op 19 september 1945. De rechtbank voerde aan dat aangezien Joyce een Brits paspoort bezat tussen 10 september 1939 en 2 juli 1940, hij trouw verschuldigd was aan Groot-Brittannië.Joyce diende Nazi-Duitsland ook in die tijd en de rechtbank concludeerde dat hij zijn land had verraden en daarom hoogverraad had gepleegd. Nadat hij schuldig was bevonden, werd Joyce naar de Wandsworth gevangenis gebracht en op 3 januari 1946 opgehangen.

Arrestatie van William Joyce door Britse officieren in Flensburg, Duitsland, op 29 mei 1945. Hij werd neergeschoten tijdens de arrestatie.

Het verhaal van William Joyce is er een van tegenstrijdigheden. Door zijn vluchtige opvoeding moest Joyce zijn identiteit als Brit, Ier, Engelsman en Amerikaan zien te verzoenen. Zijn zoektocht naar betekenis leidde hem naar het fascisme, dat de structuur voor de rest van zijn leven bepaalde. Ironisch genoeg leidde Joyce's adoptie van het fascisme tot zijn ondergang. Zijn obsessie voor de nazi-ideologie verblindde hem voor het feit dat hijverraadde zijn landgenoten en zijn identiteit, en als gevolg daarvan betaalde hij de ultieme prijs.

Seth Eislund is eerstejaars aan het Carleton College in Northfield, Minnesota. Hij is altijd geïnteresseerd geweest in geschiedenis, vooral religieuze geschiedenis, Joodse geschiedenis en de Tweede Wereldoorlog. Hij blogt op //medium.com/@seislund en heeft een passie voor het schrijven van korte verhalen en poëzie.