Gesel van Engeland en Frankrijk, vader van het Grote Heidense Leger en minnaar van de mythische koningin Aslaug. De legende van Ragnar Lothbrok betovert verhalenvertellers en historici al bijna een millennium lang.

De legendarische Noorse leider werd vereeuwigd in de IJslandse saga's van de dertiende eeuw en is sindsdien bekend geworden bij het moderne publiek door het populaire televisieprogramma 'Vikings' - maar er blijven twijfels bestaan over zijn ware bestaan.

Ragnar zelf staat in de verste uithoeken van ons verleden, in de grijze nevelen die mythe en geschiedenis overbruggen. Zijn verhaal werd verteld door de skalds van IJsland, 350 jaar na zijn vermeende dood, en veel koningen en leiders - van Guthrum tot Cnut de Grote - claimen een afstamming van deze meest ongrijpbare held.

Legenden vertellen ons dat Ragnar - zoon van koning Sigurd Hring - drie vrouwen had, waarvan de derde Aslaug was, die hem zonen baarde: Ivar de Ontbeende, Bjorn IJzersterk en Sigurd Slang-in-het-Oog, die alle drie groter in aanzien en roem zouden worden dan hij.

Ragnar en Aslaug

Zo zou Ragnar naar Engeland zijn gevaren met slechts twee schepen op sleeptouw om het land te veroveren en te bewijzen dat hij beter was dan zijn zonen. Hier werd Ragnar overweldigd door de troepen van koning Aella en werd hij in een slangenkuil gegooid waar hij de komst van het grote heidense leger van 865 na Christus voorspelde met zijn beroemde uitspraak: "Wat zouden de kleine biggetjes grommen als ze wisten hoe de ouwezwijn lijdt."

In 865 na Christus werd Groot-Brittannië onderworpen aan de grootste Vikinginvasie ooit - geleid door Ivar de Waaghals, wiens overblijfselen nu in een massagraf in Repton liggen - die het begin van Danelaw zou inluiden.

Maar hoeveel van onze geschiedenis is echt te danken aan deze legendarische Vikingkoning die zo'n diepgaand en blijvend effect had op dit land dat we Engeland noemen?

Het bewijs dat Ragnar ooit geleefd heeft is schaars, maar cruciaal is dat het wel bestaat. Twee verwijzingen naar een bijzonder eminente Vikingovervaller in 840 na Christus verschijnen in de algemeen betrouwbare Angelsaksische Kroniek die spreekt over 'Ragnall' en 'Reginherus'. Op dezelfde manier waarop Ivar de Ontblootter en Imár van Dublin als dezelfde persoon worden beschouwd, wordt aangenomen dat Ragnall en Reginherus Ragnar Lothbrok zijn.

Er wordt gezegd dat deze beruchte Viking krijgsheer de kusten van Frankrijk en Engeland plunderde en land en een klooster kreeg van Karel de Kale, voordat hij het verbond verraadde en de Seine opvaarde om Parijs te belegeren. Nadat hij was afbetaald met 7.000 livres zilver (een enorm bedrag in die tijd, ongeveer gelijk aan tweeënhalve ton), schreven de Frankische kronieken de dood op vanRagnar en zijn mannen in wat werd beschreven als "een daad van goddelijke vergelding".

Dit zou wel eens een geval van christelijk proselitisme kunnen zijn geweest, want de Saxo Grammaticus beweert dat Ragnar niet werd gedood, maar in feite in 851 na Christus de kust van Ierland ging terroriseren en niet ver van Dublin een nederzetting vestigde. In de daaropvolgende jaren zou Ragnar vermoedelijk heel Ierland en de noordwestkust van Engeland plunderen.

Ragnar in de slangenkuil

Het lijkt er daarom op dat zijn dood door toedoen van Aella in een slangenkuil eerder in de mythe dan in de geschiedenis wortelt, want het lijkt waarschijnlijk dat Ragnar ergens tussen 852 en 856 omkwam tijdens zijn reis over de Ierse Zee.

Maar terwijl Ragnars relatie met koning Aella waarschijnlijk verzonnen is, is zijn relatie met zijn zonen dat misschien niet. Van zijn zonen is er aanzienlijk meer bewijs voor hun echtheid - Ivar the Boneless, Halfdan Ragnarsson en Bjorn Ironside zijn allemaal echte figuren in de geschiedenis.

Hoewel de IJslandse sagen over het leven van Ragnar vaak als onnauwkeurig worden beschouwd, is het intrigerend dat veel van zijn zonen op de juiste plaatsen op de juiste tijdstippen leefden om overeen te komen met de genoemde daden - en zijn zonen beweerden zelfs de nakomelingen van Ragnar zelf te zijn.

Boodschappers van koning Ella staan voor de zonen van Ragnar Lodbrok

Zouden deze Vikingkrijgers echt de zonen van Ragnar Lothbrok zijn geweest, of claimden ze afstamming van de legendarische naam om hun eigen status te verhogen? Misschien een beetje van allebei. Het was niet ongebruikelijk voor Vikingkoningen om zonen met een grote status te 'adopteren' om ervoor te zorgen dat hun heerschappij voortduurde nadat ze vertrokken waren, en het is dus logisch dat Ragnar Lothbrok geassocieerd kan zijn geweest metIvar zonder botten, Bjorn Ironside en Sigurd Slang-in-het-oog, op de een of andere manier.

Waar geen twijfel over bestaat, is de blijvende invloed die zijn vermeende zonen op Brittannië achterlieten. In 865 na Christus landde het grote heidense leger in Anglia, waar ze Edmund de Martelaar in Thetford doodden, voordat ze noordwaarts trokken en de stad York belegerden, waar koning Aella de dood vond. Na jaren van invallen zou dit het begin betekenen van een bijna tweehonderd jaar durende periode van Noorse bezetting in het noorden en oosten...van Engeland.

Dood van Edmund de Martelaar

In werkelijkheid is het waarschijnlijk dat de angstaanjagende legende van Ragnar Lothbrok inderdaad is gebaseerd op de reputatie van de Ragnar die in de negende eeuw met succes Groot-Brittannië, Frankrijk en Ierland plunderde voor extravagante hoeveelheden schatten. In de eeuwen die verstreken tot zijn plundertochten uiteindelijk werden vastgelegd in het IJsland van de dertiende eeuw, absorbeerde het karakter van Ragnar waarschijnlijk de prestaties en successen vanandere Vikinghelden in die tijd.

Zozeer zelfs dat de saga's van Ragnar Lothbrok een samenvoeging werden van vele Noorse verhalen en avonturen, en de echte Ragnar verloor al snel zijn plaats in de geschiedenis en werd volledig overgenomen door het rijk van de mythologie.

Door Josh Butler Ik ben een schrijver met een BA in Creative Writing van Bath Spa University en een liefhebber van Noorse geschiedenis en mythologie.