Bijna vier eeuwen lang, van 43-410 na Christus, was Groot-Brittannië een kleine provincie van het Romeinse Rijk. Archeologisch bewijs helpt enorm bij het invullen van het beeld van de Romeinse vrouw in Groot-Brittannië gedurende deze tijd. Een bepaald gebied waarop archeologie het meest informatief is geweest, is dat van de verfraaiing en persoonlijke verzorging. Het vrouwelijke toilet in de Romeinse cultuur was fundamenteel verbonden met de bouw van eenIn een patriarchale Romeinse samenleving had een vrouw maar een paar manieren om zichzelf als vrouw uit te drukken; een van die manieren was het gebruik van versieringen, cosmetica en toiletten.

Cosmetica gemaakt van dure ingrediënten werden vanuit het hele Romeinse Rijk verscheept en waren een indicatie van de besteedbare rijkdom waarover de familie van een vrouw beschikte. De tijdrovende arbeid die gepaard ging met het maken en aanbrengen van sommige van deze cosmetica sprak ook van het luxueuze bestaan dat de elite kende. We weten uit oude teksten dat sommige delen van de Romeinse mannelijke samenleving de wenkbrauwen fronsten over deHet gebruik van cosmetica en het dragen van cosmetica door de Romeinse vrouw werd gezien als een teken van haar inherente frivoliteit en intellectuele tekortkoming! De realiteit was echter dat vrouwen ondanks alle kritiek toch cosmetica droegen en bleven dragen.

De chatelaine broche van een Romeinse vrouw waaraan kleine toilet- en cosmetica-voorwerpen bevestigd zouden zijn geweest. The Portable Antiquities Scheme/ The Trustees of the British Museum [CC BY-SA 2.0 (//creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0)].

Veel "Ancient Rome"-afdelingen in musea in Groot-Brittannië tonen een verscheidenheid aan toiletartikelen en cosmetica; spiegels, kammen, zalfpotjes, schepjes, applicatiestaafjes en cosmeticamolens. Dergelijke cosmetische artikelen en gereedschappen werden vaak bewaard in een speciale kist. Samen werden deze artikelen ooit aangeduid als mundus muliebris, artikelen die behoorden tot een 'vrouwenwereld'. Een afbeelding van een vrouw enHaar dienstmeisje met toiletspullen en kist staan afgebeeld op een gelambriseerde grafsteen en kunnen worden bekeken in het Grosvenor Museum in Cheshire.

Grafsteen toont vrouw met kam in rechterhand en spiegel in linkerhand. Ze wordt bijgestaan door haar dienstmeisje die een kist draagt voor haar toiletspullen. Het Grosvenor Museum, Cheshire.

In de klassieke oudheid was de Latijnse term medicamentum werd gebruikt om te verwijzen naar wat we nu kennen als cosmetica. Beschrijvingen van cosmetische artikelen en ingrediënten die Romeinse vrouwen gebruikten om hun cosmetica te maken, zijn te lezen in literaire teksten zoals Plinius de Oudere's 'Natuurlijke Historiën' en Ovidius' 'Medicamina Faciei Femineae'. Beschrijvingen van wat de typische kleedkamer van een elitaire vrouw kan zijn geweest, worden door verschillende auteurs gedetailleerd beschreven; crèmes metop tafels, potjes of potjes in talloze kleuren en vele potjes rouge. We leren ook uit oude teksten dat het raadzaam was dat de deur van de kleedkamer van de dame gesloten bleef, niet alleen vanwege de weerzinwekkende aanblik en geur van sommige cosmetica, maar vanwege het feit dat het eindresultaat misschien wel aantrekkelijk is, maar het proces niet! Vaak had een vrouw haar eigen persoonlijke schoonheidsspecialisteAls deze voorbereidingen en toepassingen waren uitgegroeid tot een meer uitgebreide operatie, had ze misschien een grote groep schoonheidsspecialisten nodig en werd er misschien een team van gespecialiseerde slaven ingezet om de taak uit te voeren. Unctoristes wreef de huid van de vrouw in met cosmetica, filiages en stimmiges bracht haar oogmake-up aan en verfde haar wenkbrauwen. Ponceuses waren de slaven die het gezicht van de vrouw poederden terwijl de katroptrices hield de spiegel vast.

Reconstructie van Romeinse vrouw met gepolijste metalen spiegel en slaaf in het Romeins Museum, Canterbury, Kent. Licentie onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Unported licentie.

Modebewuste Romeinse vrouwen creëerden het gewenste uiterlijk van grote donkere ogen, lange donkere wimpers en het opvallende contrast van rouge op een bleke teint met ingrediënten die overal vandaan kwamen en vaak tegen hoge kosten. Saffraan uit Azië was favoriet; het werd gebruikt als eyeliner of oogschaduw. Saffraandraadjes werden vermalen tot een poeder en aangebracht met een penseel of als alternatief,het poeder kan worden gemengd met warm water en tot een oplossing worden gemaakt om aan te brengen.

Cerussa was een van de verschillende stoffen die konden worden gebruikt om een bleke teint te creëren. Cerussa werd gemaakt door azijn over witte loodkrullen te gieten en het lood te laten oplossen. Het resulterende mengsel werd vervolgens gedroogd en gemalen. Er konden verschillende stoffen worden gebruikt om rougepoeder te maken; rode oker, een mineraal pigment, was een populaire keuze. De beste rode oker kwam uit de Egeïsche Zee. De okerwerd vermalen op platte stenen paletten of verpulverd met molens zoals die in de collectie van het British Museum. Kleine hoeveelheden rode oker zouden zijn vermalen in de groef van de mortel om voldoende poeder voor de rouge te creëren.

Romeinse cosmetische mortel: The Portable Antiquities Scheme / The Trustees of the British Museum [CC BY-SA 2.0 (//creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0)].

Een van de meest opwindende archeologische ontdekkingen met betrekking tot de Romaanse Britse vrouw is te zien in het Museum of London. Het is een zeldzame ontdekking. Een kleine, prachtig bewerkte tinnen bus uit het midden van de tweede eeuw na Christus werd ontdekt in een afvoerput bij het Romeinse tempelcomplex in Tabard Square, Southwark.

Tweeduizend jaar geleden sloot iemand deze bus af. In 2003 werd hij opnieuw geopend en werd ontdekt dat de organische inhoud opmerkelijk goed bewaard was gebleven. Het hoofd van het onderzoeksteam gaf commentaar op het unieke van zo'n ontdekking waarbij het organische materiaal in een gesloten container in zo'n goede staat bewaard was gebleven. De zachte roominhoud van de container werd chemisch geanalyseerd enbleek een gezichtscrème te zijn die dierlijk vet gemengd met zetmeel en tinoxide bevatte.

Romeinse pot met 2.000 jaar oude room, compleet met vingerafdrukken, gevonden op Tabard Square, Southwark. Foto: Anna Branthwaite /AP

Het onderzoeksteam maakte hun eigen versie van de crème, met dezelfde ingrediënten. Het bleek dat wanneer de crème in de huid werd gewreven, het vet smolt en een residu achterliet met een gladde en poederige textuur. Het tinoxide-ingrediënt in de crème werd gebruikt als pigment om de witte look te creëren voor dat modieuze bleke huiduiterlijk. Het tinoxide zou een vervanging zijn geweest voorIn tegenstelling tot cerussa was tin niet giftig. Het tinoxide in dit cosmeticum kon in Britannia worden gevonden; het werd geleverd door de tinindustrie in Cornwall.

De Southwark bus wordt nog steeds tentoongesteld in het Museum of London. Helaas moet de bus natuurlijk verzegeld blijven; open hem en deze 2000 jaar oude cosmetica zou opdrogen. De effecten van de omgeving op deze cosmetica ontzeggen ons de toegang tot een ander verbazingwekkend aspect van deze uitzonderlijke vondst; op de onderkant van het deksel staat het teken van twee vingers die door de crème zijn gesleept door de Romeinse vrouw.als laatste gebruiken.

Door Laura McCormack, historicus en onderzoeker.