Er wordt gezegd dat er een periode was waarin de goede mensen die langs de Conwy vallei woonden, voortdurend werden geteisterd door verschrikkelijke overstromingen die zowel hun vee verdronken als hun gewassen verwoestten. De oorzaak van deze verwoesting van de boerderijen en het levensonderhoud van de mensen was echter geen natuurlijke gebeurtenis: iedereen wist dat de overstromingen werden veroorzaakt door de Afanc.

De Afanc was een legendarisch Welsh watermonster, volgens sommigen te vergelijken met het Monster van Loch Ness. De Afanc leefde in Llyn-yr-Afanc (The Afanc Pool) in de rivier de Conwy. Het was een gigantisch beest dat, als het geïrriteerd was, sterk genoeg was om de oevers van de poel te breken en overstromingen te veroorzaken. Er zijn vele pogingen gedaan om hem te doden, maar het schijnt dat zijn huid zo sterk was dat geen speer, pijl of wat voor door mensen gemaaktewapen het kon doorboren.

De wijzen van de vallei kwamen bijeen en besloten dat als geweld niet zou werken, de Afanc op de een of andere manier uit zijn poel moest worden gelokt en naar een meer ver achter de bergen moest worden gebracht, waar hij geen problemen meer zou kunnen veroorzaken. Het meer dat werd uitgekozen als het nieuwe thuis van de Afanc was Llyn Ffynnon Las, onder de donkere imposante schaduw van Mount Snowdon.

Bergen van Snowdon

De voorbereidingen begonnen meteen: de beste smid in het land smeedde de sterke ijzeren kettingen die nodig zouden zijn om de Afanc vast te binden en vast te zetten, en ze lieten Hu Gardan en zijn twee langhoornige ossen - de machtigste ossen in Wales - naar Betws-y-coed komen.

Er is echter één klein probleem: hoe lok je de Afanc uit dit meer, bind je hem vast met kettingen en koppel je hem vervolgens aan de ossen?

Het blijkt dat de Afanc, net als veel andere lelijke oude monsters, erg dol was op mooie jonge vrouwen en één meisje in het bijzonder, de dochter van een plaatselijke boer, was dapper genoeg om zich vrijwillig aan te melden voor de zoektocht.

Het meisje naderde het meer van de Afanc, terwijl haar vader en de rest van de mannen op korte afstand verborgen bleven. Toen ze op de oever stond, riep ze zachtjes naar hem, het water begon te golven en te kolken en daar doorheen verscheen de enorme kop van het monster.

Hoewel ze in de verleiding kwam om weg te rennen, hield het meisje dapper stand en begon onverschrokken in de groenzwarte ogen van het monster een zacht Welsh slaapliedje te zingen.

Langzaam kroop het massieve grote lichaam van de Afanc uit het meer naar het meisje toe. Het lied was zo zoet dat het hoofd van de Afanc langzaam in sluimering op de grond zakte.

Met dank aan Elle Wilson

Het meisje seinde naar haar vader en hij en de rest van de mannen kwamen uit hun schuilplaatsen en begonnen de Afanc vast te binden met de gesmede ijzeren kettingen.

Ze waren nog maar net klaar met hun taak toen de Afanc ontwaakte, en met een brul van woede over het feit dat hij in de val was gelokt, gleed het monster terug het meer in. Gelukkig waren de kettingen lang en waren een paar van de mannen snel genoeg geweest om ze aan de machtige ossen te haken. De ossen zetten hun spieren schrap en begonnen te trekken. Langzaam werd de Afanc uit het water gesleurd, maar het kostte de kracht van Hu Gardan's ossen enelke beschikbare man om hem op de oever te trekken.

Ze sleepten hem door de Lledr vallei en gingen toen noordwestwaarts naar Llyn Ffynnon Las (Meer van de Blauwe Fontein). Op weg naar een steil bergveld trok een van de ossen zo hard dat hij een oog verloor - het sprong eruit door de inspanning en de tranen die de ossen lieten, vormden Pwll Llygad yr Ych, (Poel van het Oog van de Os).

De machtige ossen spartelden voort tot ze Llyn Ffynnon Las bereikten, dicht bij de top van Snowdon. Daar werden de kettingen van de Afanc losgemaakt en met een brul sprong het monster recht in het diepblauwe water dat zijn nieuwe thuis zou worden. Ingesloten in de stevige rotsoevers van het meer blijft hij voor altijd gevangen.