Овој 5-ти март, одбележете го Денот на Свети Пиран, националниот ден на Корнвол, посакувајќи им на вашите соседи „Lowen dydh sen Pyran!“. Англија и Велс, кои се движат од добро познати до речиси заборавени. Резултатите од пописот покажуваат дека 33 луѓе на Островот Ман рекле дека нивниот главен јазик е манкс-галскиот јазик, јазик кој официјално бил заведен како исчезнат во 1974 година, а 58 луѓе рекле шкотско галски, што се зборува главно на Хајленд и западните Острови на Шкотска. Над 562.000 луѓе го именувале велшкиот како главен јазик.

Иако многу Британци се свесни за велшкиот и галскиот, малкумина слушнале за „корнски“ како посебен јазик, и покрај фактот дека на пописот, дури 557 луѓе го навеле нивниот главен јазик како „корновски“.

Па зошто корнусите имаат свој јазик? За да разбереме, треба да ја погледнеме историјата на овој релативно оддалечен, југозападен регион на Англија.

Корнвол долго време чувствува поблизок афинитет со европските келтски народи отколку со остатокот од Англија. Потекнат од бритонските јазици, корнискиот јазик има заеднички корени и со бретонскиот и со велшкиот. Корновии племе кое го населувало денешен Корнвол пред римското освојување. Англо-саксонската инвазија на Британија во 5-ти до 6-ти век туркаКелтите понатаму до западните рабови на Велика Британија. Сепак, приливот на келтските христијански мисионери од Ирска и Велс во 5-от и 6-тиот век ја обликувал културата и верата на раниот корнски народ.

Овие мисионери, од кои многумина подоцна биле почитувани како светци, се населиле на брегот на Корнвол и почнал да претвора мали групи локални луѓе во христијанство. Нивните имиња живеат и денес во имињата на местата на Корн, а над 200 древни цркви им се посветени.

Корнусите често биле во војна со Западните Саксонци, кои ги нарекувале Вествали (западен велшки) или Корнвалас (корнус). Ова продолжило до 936 година, кога кралот Ателстан од Англија ја прогласил реката Тамар за формална граница меѓу двете, што всушност го прави Корнвол едно од последните повлекувања на Британците, охрабрувајќи го на тој начин развојот на посебен корнски идентитет. ( На сликата десно: англосаксонски воин)

Во текот на средниот век, Корнусите се сметале за посебна раса или нација, различна од нивните соседи, со свој јазик, општество и обичаи . Неуспешната корнејска буна од 1497 година го илустрира корневскиот чувство на „одделеност“ од остатокот од Англија.

Во текот на раните години на новата династија Тудор, претендентот Перкин Варбек (кој се прогласи за Ричард, војвода од Јорк, еден од принцовите воКула), се закануваше на круната на кралот Хенри VII. Со поддршка на кралот на Шкотите, Варбек го нападна северниот дел на Англија. Од Корнус беше побарано да придонесат за данок за плаќање за кампањата на кралот на север. Тие одбија да платат, бидејќи сметаа дека кампањата нема многу врска со Корнвол. Бунтовниците тргнале од Бодмин во мај 1497 година, стигнувајќи до предградијата на Лондон на 16 јуни. Околу 15.000 бунтовници се соочија со војската на Хенри VII во битката кај Блекхит; Околу 1.000 од бунтовниците беа убиени, а нивните водачи беа убиени.

Бунтот на молитвеникот против актот на униформност од 1549 година беше уште еден пример за тоа што Корнјаните се залагаат за нивната култура и јазик. Актот на униформност ги забрани сите јазици освен англискиот од црковните служби. Бунтовниците изјавија дека сакаат да се вратат старите верски служби и обичаи, бидејќи некои корнишмани не разбираат англиски. Над 4.000 луѓе во југозападна Англија протестираа и беа масакрирани од војската на кралот Едвард Шести кај мостовите Фени, во близина на Хонитон. Ваквото ширење на англискиот јазик во религиозните животи на корнјанскиот народ се смета за еден од главните фактори за пропаста на корншкиот јазик како заеднички јазик на корнјанскиот народ.

Како што корнескиот јазик исчезна, така и луѓето од Корнвол беше подложен на процес на англиска асимилација.

Сепак, келтската преродба која започна во почетокот на 20 век,го ревитализираше корновскиот јазик и корновски келтско наследство. Сè поголем број луѓе сега го изучуваат јазикот. Корнски се изучува во многу училишта и има неделна двојазична програма на Би-Би-Си Радио Корнвол. Во 2002 година, на корншкиот јазик му беше доделено официјално признавање според Европската повелба за регионални или малцински јазици.

Корнскиот јазик дури се појавува во филмот и книгата, Легенди за падот од американски автор Џим Харисон, кој ги прикажува животите на едно американско семејство од Корнус во почетокот на 20 век.

Еве неколку примери на секојдневни фрази на корнски:

Добро утро: „Metten daa“

Добра вечер: „Gothewhar daa“

Здраво: „Ти“

Збогум: „Anowre“