Het vermogen om te communiceren door middel van een gemeenschappelijke taal is iets wat we allemaal als vanzelfsprekend beschouwen. Het maakt deel uit van de tradities en cultuur van een land, maar door de eeuwen heen zijn sommige talen bedreigd en hebben ze moeite om te overleven.

Neem bijvoorbeeld het Cymraeg of Welsh, een taal die oorspronkelijk van de Britse eilanden afkomstig is en voortkomt uit een Keltische taal die door de oude Britten werd gesproken. In de loop van haar geschiedenis heeft deze taal talloze uitdagingen gekend in haar bestaan.

Het Welsh is een Brythonische taal, dat wil zeggen van oorsprong Brits-Keltisch, en werd al voor de Romeinse bezetting in Groot-Brittannië gesproken. Men denkt dat de Keltische taal rond 600 voor Christus in Groot-Brittannië aankwam en zich op de Britse eilanden ontwikkelde tot een Brythonische taal die niet alleen de basis vormde voor het Welsh, maar ook voor het Bretons en het Cornish. In die tijd werden in Europa zelfs overal op het continent Keltische talen gesproken.tot aan Turkije.

Een van de eerste woorden in het Welsh die bewaard is gebleven, stond rond 700 na Christus op een grafsteen in de kerk van St Cadfan in Tywyn, in het historische graafschap Merionethshire. Het eerste geschreven Welsh dateert echter vermoedelijk van nog eens 100 jaar geleden, wat de rijke geschiedenis van deze taal weerspiegelt.

Het vroege Welsh van zijn Keltische voorouders werd het medium voor middeleeuwse Welshe dichters zoals Aneirin en Talesin. Beide figuren werden opmerkelijke barden en hun werk werd bewaard voor latere generaties.

Aneirin was een Brythonische dichter uit de vroege middeleeuwen wiens werk bewaard is gebleven in een manuscript uit de dertiende eeuw dat het "Boek van Aneirin" wordt genoemd. In deze tekst wordt een combinatie van Oud Welsh en Middel Welsh gebruikt. Hoewel niemand precies weet wanneer deze poëzie werd geschreven, is de waarde van de mondelinge overlevering die van generatie op generatie werd doorgegeven, nog steeds groot.is duidelijk.

Aneirins beroemdste werk getiteld "Y Gododdin" was een middeleeuws Welsh gedicht dat bestond uit een reeks elegieën voor al diegenen die vochten voor het Brittonische koninkrijk Gododdin. Deze krijgers uit het noordelijke Brittonische koninkrijk zouden in 600 na Christus hun lot hebben ondergaan toen ze stierven in de strijd tegen de Angelen van Deira en Bernicia in de Slag bij Catraeth.

Ondertussen was een collega-bard genaamd Taliesin een vermaard dichter die aan het hof van verschillende Brythonische koningen heeft gediend. Omdat er veel middeleeuwse gedichten aan hem worden toegeschreven, is het niet moeilijk te begrijpen waarom hij Taliesin Ben Beirdd of Taliesin, het opperhoofd van de barden wordt genoemd.

Onder de Angelsaksen ontwikkelde het Welsh zich geleidelijk. In de zuidwestelijke regio's van Groot-Brittannië ontwikkelde de taal zich tot de vroege fundamenten van het Cornish en Welsh, terwijl de taal in het noorden van Engeland en het laagland van Schotland evolueerde tot het Cumbric.

Het Welsh dat in de Middeleeuwen, tussen 1000 en 1536, werd gesproken, staat bekend als het Midden-Welsh.

Vanaf de twaalfde eeuw vormde het Middel-Welsh de basis voor een van de beroemdste manuscripten uit die tijd in Groot-Brittannië, de Mabinogion. Deze beroemde literaire verzameling prozaverhalen is een van de vroegste voorbeelden in zijn soort, vermoedelijk daterend uit de twaalfde of dertiende eeuw en geïnspireerd op eerdere vertellingen.

De Mabinogion-verhalen zijn een eclectisch en allesomvattend proza waaruit de lezer een verscheidenheid aan genres kan kiezen. De brede waaier aan stijlen die in de tekst aan bod komen, omvat zowel romantiek en tragedie als fantasie en komedie. De Mabinogion, die in de loop der tijd door verschillende vertellers is verzameld, is een testament van het Midden-Welsh en de mondelinge tradities die bewaard zijn gebleven.

Dit was ook een periode in de geschiedenis van Wales waarin veel prinsen hun land bestuurden en het Welsh gebruikten als administratief instrument en in het dagelijks gebruik door de hogere klassen.

Een voorbeeld van de toepassing ervan in de Welshe administratie is de creatie van de Welshe wetten die bekend staan als 'Cyfraith Hywel', in de tiende eeuw opgesteld door Hywel ap Cadell, de koning van Wales. Deze historische figuur kreeg de controle over uitgestrekte stukken land en na verloop van tijd over de hele regio. Op dat moment vond hij het relevant om alle wetten van Wales samen te brengen. Een vroege kopie uitde dertiende eeuw overleeft.

In deze periode speelde de christelijke kerk ook een waardevolle rol in het kopiëren en vastleggen van documenten voor de welvaart. Vooral religieuze ordes zoals de cisterciënzerabdijen waren van vitaal belang.

De volgende belangrijke periode in de geschiedenis van het Welsh dateert uit de tijd van Henry VIII en strekt zich uit tot in de moderne tijd. Vanaf 1536 en Henry VIII's Act of Union begon het Welsh te lijden onder wetten die de status van de taal als bestuurstaal dramatisch beïnvloedden.

Dit markeerde een periode van grote veranderingen voor de hele Britse eilanden en met de Engelse soevereiniteit over Wales werd het gebruik van de Welshe taal verboden en de officiële status ervan opgeheven. Bovendien vond er cultureel een verschuiving plaats waarbij veel leden van de Welshe adel een meer Engels georiënteerd perspectief omarmden en de taal en alles wat daarbij hoorde steunden.

De rest van de Welshe bevolking moest zich aan deze nieuwe strenge regels houden. Dit kon echter niet voorkomen dat er Welsh gesproken werd door de algemene bevolking voor wie het belangrijk was om hun taal, gewoonten en tradities te behouden.

De kwestie was echter complexer, omdat het opheffen van de officiële status als bestuurstaal betekende dat er van mensen verwacht werd dat ze op het werk in het Engels zouden communiceren. Dit verbod strekte zich ook uit tot het onderwijs als middel om de taal van jongs af aan te onderdrukken.

Plaquette ter nagedachtenis aan bisschop William Morgan in de kerk van Llanrhaeadr ym Mochnant. In 1588 was hij hier pastoor toen hij de Bijbel in het Welsh vertaalde. Naamsvermelding: Eirian Evans. Gelicentieerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-Gelijk delen 2.0 Generieke licentie.

Opnieuw speelde religie een cruciale rol om ervoor te zorgen dat de taal in gebruik zou blijven, bewaard en vastgelegd. In 1588 werd de Bijbel, bekend als William Morgan's Bible, voor het eerst in het Welsh gepubliceerd.

Een verdere uitdaging voor het behoud van het Welsh kwam met de instroom van Engelstaligen in het land in de achttiende eeuw, grotendeels veroorzaakt door de effecten van de Industriële Revolutie.

Dit was een tijdperk van grote massale migratie en binnen de kortste keren begon het Engels de werkvloer en de straten van Wales te overspoelen en werd het al snel de gemeenschappelijke taal die door iedereen werd gesproken.

In de negentiende eeuw profiteerde het Welsh nog steeds niet van de toenemende geletterdheid onder het grote publiek. Kinderen waren weliswaar verplicht om naar school te gaan, maar het Welsh maakte geen deel uit van het lesprogramma. Engels was nog steeds de dominante taal, omdat het stond voor administratie en handel in een tijdperk van imperiale expansie.

In de twintigste eeuw groeide het besef dat het Welsh en Welshsprekenden werden gediscrimineerd. Zo werd in 1942 in de Welsh Courts Act formeel het probleem aan de orde gesteld dat gedaagden en eisers gedwongen werden om in het Engels te spreken en werd er een nieuwe wet ingevoerd die het gebruik van het Welsh in de rechtbanken toestond.

In 1967 werd een zeer belangrijk en cruciaal stuk wetgeving ingevoerd dankzij de campagne van vele individuen, waaronder Plaid Cymru en de Welsh Language Society.

Deze wetgeving was grotendeels gemodelleerd naar het Hughes Parry Report van slechts twee jaar eerder, waarin stond dat het Welsh in de rechtbanken dezelfde status moest hebben als het Engels, zowel geschreven als gesproken.

Dit was een cruciaal moment waarop de vooroordelen uit de Tudorperiode begonnen te verdwijnen. Tegenwoordig wordt het Welsh omarmd en gesproken thuis, op het werk, in de gemeenschap en bij de overheid. Bij de volkstelling van 2011 noemden meer dan 562.000 mensen het Welsh als hun hoofdtaal.